445 replies to this topic

[pth77]

Như cuốn Chu Dịch của cụ Phan (hoặc của cụ Ngô, hay cuốn của tác giả Xuân Cang cũng nhắc đến), vì có sự nhấn mạnh nên t có chút thắc mắc thôi (tại sao lại thế ý mà). Thanks QNB
- (Trích hào 2 quẻ Phục, Chu Dịch của cụ Phan -bản pdf) Phụ chú: toàn bộ Dịch ba trăm tám mươi tư hào, không tượng từ nào nói chữ Nhân, chữ Nhân chỉ nói ở hào này, Thánh nhân nghĩ rằng: Nguyên đặt ra chữ Nhân....(hết trích)
- Cụ Phan viết là "tượng từ", nhấn mạnh đức Nhân của hào này.

Sửa bởi pth77: 20/04/2014 - 15:19

[Quách Ngọc Bội]

QNB chỉ có Cổ Bản Trúc Thư Kỷ Niên Tập Chứng - Chiến Quốc
Phần Ân kỷ và Chu kỷ, xem qua sơ sơ có khoảng ba chục trang.

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Ngoài ra có bản này nữa ạ:

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Báo cáo của ông Trương Chính Lãng thì QNB đã tìm nhưng mà không thấy.

[Quách Ngọc Bội]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

pth77, on 20/04/2014 - 15:10, said:

Như cuốn Chu Dịch của cụ Phan (hoặc của cụ Ngô, hay cuốn của tác giả Xuân Cang cũng nhắc đến), vì có sự nhấn mạnh nên t có chút thắc mắc thôi (tại sao lại thế ý mà). Thanks QNB
- (Trích hào 2 quẻ Phục, Chu Dịch của cụ Phan -bản pdf) Phụ chú: toàn bộ Dịch ba trăm tám mươi tư hào, không tượng từ nào nói chữ Nhân, chữ Nhân chỉ nói ở hào này, Thánh nhân nghĩ rằng: Nguyên đặt ra chữ Nhân....(hết trích)
- Cụ Phan viết là "tượng từ", nhấn mạnh đức Nhân của hào này.

Về trong "Tượng Từ" (lời của Tượng viết), QNB tra cứu sơ sơ đã thấy có mấy chỗ tại:

Hào 2 quẻ Lý: U nhân trinh cát.
Hào 3 quẻ Tỉ: Tỉ chi phi nhân.
Hào 6 quẻ Sư: Tiểu nhân vật dụng.
Hào 1 quẻ Mông: Lợi dụng hình nhân.
...
Đều viết là chữ Nhân 人 (người) cả.

Tra cứu, đối chiếu song song cả 2 bản của cụ Ngô Tất Tố và cụ Nguyễn Văn Thọ.

[pth77]

Vậy là số lượng nhiều hơn một, chắc các cụ muốn nhấn mạnh đức Nhân vì thuộc quẻ Phục (kề cận hào sơ, nguyệt lệnh tháng 11, hào đáng vị, được trợ giúp). Thank QNB nhé.

[Ngu Yên]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

pth77, on 20/04/2014 - 15:56, said:

Vậy là số lượng nhiều hơn một, chắc các cụ muốn nhấn mạnh đức Nhân vì thuộc quẻ Phục (kề cận hào sơ, nguyệt lệnh tháng 11, hào đáng vị, được trợ giúp). Thank QNB nhé.

Chữ nhân trong lời tượng từ là lòng nhân (nhân nghĩa ...) , không phải là con người.Bản Ngô Tất Tố của tôi có in hán tự , nhưng đây thuộc Dịch truyện không thuộc Chu Dịch .


@QuachNgocBoi
À các bản bằng hán tự thì chịu thua. Tôi chỉ biết là trúc thư kỷ niên viết có vẻ thật hơn các kinh sách của nhà Nho vì bao nhiêu chuyện vua nhường ngôi thời trước nhà Hạ đều là do chiếm đoạt mà r a thí dụ Thuấn là con rể Nghiêu đã cướp ngôi chứ không hề được nhường.hay Y Doãn đã tiếm ngôi cháu Thành Thang , xin trích Wikipedia:

Thành Thang làm vua không lâu, năm 1761 TCN thì qua đời. Vì thái tử Thái Đinh mất sớm trước Thành Thang nên con thứ của Thang là

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

được Y Doãn lập làm vua.
Nhưng đến năm 1758 TCN, Ngoại Bính cũng qua đời, Y Doãn lại lập em Ngoại Bính là

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

lên ngôi. Chỉ được 4 năm (1754 TCN), Trọng Nhâm lại mất, khi đó con thái tử Thái Đinh là

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

đã lớn nên Y Doãn lập Thái Giáp lên ngôi.
Y Doãn là nguyên lão 4 triều vua, làm phụ chính, dạy dỗ vị vua trẻ rất cẩn thận. Ông nói với Thái Giáp: Bậc đế vương phải yêu dân, càng phải chăm chỉ học tập tinh thần trị nước của tổ phụ Thang
Ông còn lấy bài học của Hạ Kiệt mất nước để khuyên răn Thái Giáp. Tuy nhiên, Thái Giáp từ nhỏ sống trong cảnh quyền quý, chỉ hưởng lạc mà không làm việc. Thái Giáp không nghe những lời dạy của Y Doãn, vẫn chơi bời phóng túng.
Thấy Thái Giáp như vậy, Y Doãn quyến định dùng biện pháp mạnh: ông đày vua đến Đổng Cung

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

gần lăng miếu của Thành Thang và tự mình nắm quyền chính. Ông còn sai người đến giám sát Thái Giáp để vua suy nghĩ và tỉnh ngộ.
Sau 3 năm, Thái Giáp hiểu ra sai lầm của mình, quyết tâm sửa chữa khuyết điểm. Khi thấy Thái Giáp biết tu tỉnh, Y Doãn đích thân đến đón rước vua về kinh đô và trao lại quyền hành cho Thái Giáp. Thái Giáp trở thành một vị vua giỏi của nhà Thương.
Tương truyền Y Doãn sống hơn 100 tuổi mới mất

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

. Công lao khai quốc và dìu dắt vua nhỏ, giúp cho một triều đình mới thành lập được ổn định, tạo cơ sở tồn tại lâu dài của ông được đời sau nhắc đến rất nhiều. Y Doãn cùng

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Đán nhà Chu trở thành những tấm gương mẫu mực về trung thần phò ấu chúa trong

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

.
Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu Trung Quốc căn cứ vào

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

, đưa ra ý kiến khác cho rằng: không phải Y Doãn trả lại ngôi cho Thái Giáp mà ông đã đày Thái Giáp ra Đổng Cung rồi cướp lấy ngôi nhà Thương. Sau 7 năm, Thái Giáp trốn khỏi Đổng Cung, giết chết Y Doãn giành lại ngôi, phục hồi nhà Thương; hai người con của Y Doãn là Y Trắc và Y Phấn vẫn được lập tế tự cho ông và Thái Giáp chia đôi tài sản của ông cho hai người con

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

. Vì những tình tiết bổ sung từ

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

, có quan điểm đánh giá Y Doãn là một nhân vật khá phức tạp trong lịch sử Trung Quốc cổ đại

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

.


TB Tôi đã tìm ra Hu Puan là Hồ phác An , guji là cổ tịch.Cám ơn ông Lê Anh Minh (đồng tác giả với ông Dương Ngọc Dũng sách Kinh Dịch và cấu hình tư tưởng TQ, ô. Dũng lo phần dịch, ông Minh phần giới thiệu và thư tịch .)

Sửa bởi Ngu Yên: 23/04/2014 - 12:40

[pth77]

Lời quẻ; Đồn / Độn hanh. Tiểu lợi trinh.
dịch : Thoái lui, thông.Tinh tế mềm dẻo đoán lợi .

Hào 1 : Đồn / Độn vĩ, lệ.Vật dụng.Hữu du vãng.
dịch : Đuôi lợn.Nguy.Chớ làm.Có chỗ đi.
- Có bị chính tả không anh? em thấy trong cuốn cụ Ngô thì đều ghi là Độn.

[Ngu Yên]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

pth77, on 20/04/2014 - 23:20, said:

Lời quẻ; Đồn / Độn hanh. Tiểu lợi trinh.
dịch : Thoái lui, thông.Tinh tế mềm dẻo đoán lợi .

Hào 1 : Đồn / Độn vĩ, lệ.Vật dụng.Hữu du vãng.
dịch : Đuôi lợn.Nguy.Chớ làm.Có chỗ đi.
- Có bị chính tả không anh? em thấy trong cuốn cụ Ngô thì đều ghi là Độn.

lời quẻ thì đúng là đánh máy sai nhưng lời hào 1 thì không ! vì đuôi lợn thì có chứ đuôi trốn thì không hợp .Quẻ này nghĩa là Độn nhưng lồng vào trong là hình ảnh của con heo sữa.Nên ở hào 1 này tôi dịch là đuôi con lợn.

[Ngu Yên]

Ở hào 3 quẻ Đại tráng vì diễn giảng này nặng về đời sống hình nhi hạ của con người nên lúc đầu tôi chỉ giữ ý quân tử không dùng sức mạnh không kiểm soát nhưng nghĩ lại hào 4 có nói bóng về sức của hư rỗng vậy thì nên để rộng cái hiểu ở hào 3 vì thế tôi sửa lại để thêm các ý cho từ " võng ".

Sửa bởi Ngu Yên: 22/04/2014 - 13:30

[pth77]

- Khi so sánh quẻ Nhu với quẻ Hàm thì nhận thấy về cấu trúc từ xa tới gần của hào có sự tương đồng, nhưng quẻ Hàm thì hào 6 cuối quẻ rồi mà vẫn còn phải "cảm", trong khi quẻ Nhu thì hào cuối có sự chuyển hướng rõ rệt, đột phá? Hai quẻ có lẽ đều có phần miêu tả về các trạng thái nội tâm khác nhau, nhưng diễn biến cấu trúc có sự khác nhau chút, cũng lạ?!! Giả thiết thử đổi vị trí của hào 4 với hào 6 quẻ Hàm liệu có thuận hơn không nhỉ?

[Ngu Yên]

Vui lòng Đăng nhập hoặc Đăng ký hội viên để đọc nội dung đã ẩn

pth77, on 22/04/2014 - 18:32, said:

- Khi so sánh quẻ Nhu với quẻ Hàm thì nhận thấy về cấu trúc từ xa tới gần của hào có sự tương đồng, nhưng quẻ Hàm thì hào 6 cuối quẻ rồi mà vẫn còn phải "cảm", trong khi quẻ Nhu thì hào cuối có sự chuyển hướng rõ rệt, đột phá? Hai quẻ có lẽ đều có phần miêu tả về các trạng thái nội tâm khác nhau, nhưng diễn biến cấu trúc có sự khác nhau chút, cũng lạ?!! Giả thiết thử đổi vị trí của hào 4 với hào 6 quẻ Hàm liệu có thuận hơn không nhỉ?

quẻ Nhu cuối thời thì vượt qua còn ở quẻ Hàm cuối thời lại là xiêu vẹo, lệch đi .

Sửa bởi Ngu Yên: 23/04/2014 - 12:43

[pth77]

Em có mấy ý nhỏ về quẻ Đại Tráng:
- Quẻ có lẽ miêu tả sự ứng xử với thế - lực/ sức mạnh sung mãn của mình, ngược với quẻ Độn là sự ứng xử với thế - lực yếu kém.

- Hào 1: thời sơ, lấy hình ảnh Sức mạnh ở chân - sức mạnh căn bản của con dê dùng để di chuyển, phòng vệ (trốn chạy), chưa phải là sức mạnh tổng hợp - hàm nghĩa rằng thời sơ, chưa dụng được toàn bộ sức mạnh có thể, nên nếu (cố) đánh dẹp thì có thể đóng. Có lòng tin :
+ Tin vào thời hào sơ chưa nên hành động (đánh dẹp) vội vì chưa dụng được hết sức mạnh.
+ Có thể chuyển xuống hào 2, nghĩa là đã qua thời sơ, có kinh nghiệm, nên tin tưởng hơn vào cách dụng sức mạnh/ ứng xử với thế - lực.

- Hào 2: trung dung, biết dụng sức nên mở

- Hào 3: Tiểu nhân dụng sức , quân tử chẳng vậy/ dùng trí/ dùng đạo không, hàm nghĩa cá nhân (đã) sử dụng được sức mạnh chính yếu của mình (vốn hay quan niệm tiểu nhân trọng sức, quân tử trọng trí/ đạo), tuy nhiên lại không may bị mắc kẹt với hoàn cảnh/ hoặc có thể dụng sai vào hoàn cảnh nên mắc kẹt, không thể (cố) thoát ra được - như con dê đực bị mắc kẹt sừng (dê dùng sức mạnh chính yếu của nó để tấn công) khi húc vào bờ giậu.

- Hào 4: Sử dụng được sức mạnh tổng hợp (nỗ lực cao nhất) nên thắng được sức cản của ngoại cảnh, không còn mắc kẹt nên cáng đáng được việc. Thế - lực được ví như Sức mạnh ở trục xe lớn - trục xe mạnh thì mới giúp xe lớn chạy tốt, chở nặng được, nếu không sẽ bị gãy, xe không đi được.

- Hào 5: lợi dụng/ ỷ lại vị thế cao mà dùng sức mạnh sai lầm, nên có thiệt hại, chịu hậu quả (trả giá đương nhiên), do vậy mà không (nên) hối (tiếc) làm gì. (tương tự câu "của đi thay người")

- Hào 6: lặp lại thời (mắc kẹt) của hào 3 nên Không lui được, chẳng toại lòng.Không lợi đâu. Mở có lẽ là do - có sự rút kinh nghiệm - kiên trì dụng sức uyển chuyển để khắc phục, nên có thể vượt qua được sức cản của ngoại cảnh (một cách gian nan)

Sửa bởi pth77: 23/04/2014 - 15:01

[Ngu Yên]

@pth77
Quẻ Đại Tráng có 4 hào dương ở dưới thành 1 khối nên khí thế quá cương, do vậy các hào 2, 4 ở vị âm lại có ứng hay gần hào 5 dương nên có pha thêm âm nhu thì tốt.
Tôi mượn của bạn 1 phần lời bàn của bạn để làm sáng tỏ diễn giảng.

[pth77]

Từ quẻ Tấn, sau này anh có thể bổ sung thêm một phụ lục ghi lại những điểm khác biệt (hoặc còn nghi vấn) giữa bản dịch mới với bản cổ điển chăng? (Bạn đọc chắc sẽ cảm thấy thú vị khi khám phá)

[pth77]

Một phụ lục tổng hợp cho toàn bộ Chu Dichj

[Ngu Yên]

@pth77
Cổ điển không phải chỉ có 1 cách hiểu duy nhất , ở VN thì chịu ảnh hưởng của Tống Nho nên hơi đơn điệu nhưng giữa Trình Di và Chu Hi cũng có khá nhiều khác biệt .Chuyện bạn đề nghị rất tiếc là không khả thi.