161 replies to this topic

[maphuong]

Chương 10

CẦU DANH

求 名

Xem công danh

讀 書 五 車 故 欲 置 身 于 l廊 廟
胸 藏 萬 卷肯 甘 遁 跡 于 丘 園
要 將 國 家 當 詳 易 卦
父 爻 旺 相 其 文 擲 地 金 聲
鬼 位 興 隆 家 報 泥 金 捷 喜
Độc thư ngũ xa, cố dục trí thân vu lang miếu
Hung tàng vạn quyển, khẳng cam độn tích vu khâu viên
Yếu tướng quốc gia – Đương tường Dịch quái
Phụ hào vượng tướng, kỳ văn trịch địa kim thanh
Quỷ vị hưng long, gia báo nê kim tiệp hỉ.
Sách đọc năm xe, nên muốn dấn thân vào lang miếu
Lòng thông vạn cuốn, sao lại cam chịu ở ruộng vườn.
Muốn giúp nước nhà - Cần rành quẻ Dịch
Phụ hào vượng tướng, nổi tiếng văn chương
Quỷ hào hưng long, tin mừng đậu đạt.
Phàm xem công danh, lấy hào Phụ làm văn chương, Quỷ làm quan chức. Hai hào này là chủ trong quẻ, một hào bị thương thì không thành.Nếu hào Phụ vượng tướng, văn chương tất hay; hào Quan đắc địa, công danh có cơ hội. “Nê kim báo hỉ” nói chung là có nghĩa “đề danh ở bảng vàng, công thành danh tựu. Chẳng phải lấy Quỷ làm tin tức đến, người học nên biết rõ.

1.財 若 交 重 休 望 青 錢 之 中 選

福 如 發 動 難 期 金 榜 之 題 名

Tài nhược giao trùng, hưu vọng thanh tiền chi trúng tuyển

Phúc như phát động, nan kỳ kim bảng chi đề danh.
Tài nếu giao trùng, đừng mong có tiền mà trúng tuyển,
Phúc nếu phát động, khó có lcú đề danh bảng vàng.
2. 兄 弟 同 經 乃 奪 標 之 惡 客

Huynh Đệ đồng kinh, nãi đoạt tiêu chi ác khách

Huynh Đệ cùng hàng là đoạt ác khách đoạt đích của ta.
Cùng loại với ta là Huynh Đệ, cầu danh mà gặp là người cùng đi với ta. Nếu Huynh Đẹ phát động, hoặc Nguyệt kiến, Nhật thần đều là Huynh Đệ, tất người đồng hành quá đông, thì có thể đoạt đích dến của ta. Nếu đại tượng có thể thành tựu, thì danh cũng tụt hậu.
3. 日 辰 輔 德 實 勸 駕 之 良 朋

Nhật thần phụ đức, thực khuyến giá chi lương bằng

Nhật thần phụ đức, tất có bạn tốt trợ giúp.
Nếu Phụ Mẫu, Quan Quỷ vô khí, lại được Nhật thần phò khởi[1] chủ có bạn hữu trợ giúp của cải, phí tổn trên đường cầu danh của mình.

4.兩 用 相 冲 題 目 生 疏 而 不 熟
Lưỡng Dụng tương xung, đề mục sinh sơ nhi bất thục
Hai Dụng bị xung, đề bài đơn sơ mà không thuộc.
Lấy hào Quan làm Dụng thần, thích hợp mà không thích bị xung. Nếu bị hào Quan xung, chủ đề ra trúc trắc, nên không thuộc.

5. 六 爻 兢 發 功 名 恍 惚 以 難 成
Lục hào cạnh phát, công danh hoảng hốt dĩ nan thành
Sáu hào đều động, công danh mờ mịt khó thành tựu.
Sáu hào đều thích an tĩnh, chỉ cần Phụ Mẫu, Quan Quỷ hữu khí đừng lâm Không. Nguyệt kiến, Nhật thần đừng thương khắc Quan, Phụ, thì tốt. Phàm động tắc biến, hào biến cũng có thể Mộ Tuyệt Không, hoặc hình khắc, tất là xấu. Cho nên gặp quẻ loạn động, có thể biết đại khái là không tốt.

5.月 剋 文 書 程 式 背 而 不 中
Nguyệt khắc Văn thư, trình thức bối nhi bất trúng.
Nguyệt kiến khắc Văn thư, bài làm trái thể thức không trúng với thầy .
Phụ vượng mà được động hào, Nhật thần sinh hợp, bài văn gấm hoa từng chữ một. Bị Thê Tài thương khắc, tất bài làm nhiều sơ hở. Nguyệt kiến xung khắc tất bài làm không đúng thể thức của quan trường.

6.世 傷 官 鬼 仕 途 窒 而 不 通
Thế thương Quan Quỷ, sĩ đồ trất nhi bất thông
Thế thương khắc Quan Quỷ, thì hoạn lộ trắc trở không thông.
Thế là kẻ cầu danh, nếu trì Quan Quỷ hoặc được Quan Quỷ sinh hợp, công danh có triển vọng.Nếu lâm Tử Tôn, tất khắc chế Quan Quỷ thì quan lộ không thông, mưu cầu cũng không được.

7. 妻 財 助 鬼 ơ父 爻 空 可 圖 僥 倖
Thê Tài trợ Quỷ, Phụ hào Không, khả đồ kiểu hãnh
Thê Tài giúp Quan Quỷ, Phụ hào lâm Không, mưu cầu nhờ may mắn.
Phụ Mẫu lâm Không, nếu được hào Tài phát động sinh phò Quan Quỷ, do may mắn mà được. Nếu cả Tài Quan đều động mà hào Phụ lâm Không, thì ngược lại không tốt, hào Phụ bất Không mới hi vọng.

8.福 德 變 官 身 位 合 亦 忝 科 名
Phúc Đức biến Quan, Thân vị hợp, diệc thiểm khoa danh
Phúc Đức biến Quan Quỷ hợp với Thế, cũng được công danh kém.
Chánh quái không có Quan Quỷ, nếu được Tử Tôn biến thành Quan Quỷ mà sinh hợp với hào Thế mà hào Phụ có khí, công danh cũng có hi vọng, nhưng không thể đậu cao.

9. 出 現 無 情 難 遂 青 雲 之 志
Xuất hiện vô tình, nan toại thanh vân chi chí
Xuất hiện mà vô tình thì cũng khó đạt chí thanh vân[2].
Trong quẻ nếu hào Quan không lâm trì Thế thân, ngược lại đi lâm hào khác, hoặc phát động mà đi sinh hào khác, không sinh hợp Thế thân, hoặc bị Phá 、 Mộ 、Tuyệt đều gọi là xuất hiện vô tình, tuy có trong quẻ mà đối với ta cũng vô ích, nên khó đạt được chí cao của ta.

10.伏 藏 有 用 終 辭 白 屋
Phục tàng hữu dụng, chung từ bạch ốc chi nhân
Phục tàng mà hữu dụng, cuối cùng cũng từ giả cảnh nghèo hèn.
Quan Quỷ không xuất hiện, nhưng xem phục tại hào nào, nếu hào Quan này hữu dụng thì chờ đến gặp đúng năm thì sẽ từ giả cảnh nghèo hèn.

11.月 建 剋 身 當 被 責
財 如 生 世 必 幫 糧
Nguyệt kiến khắc Thân đương bị trách,
Tài như sinh Thế tất bang lương.
Nguyệt kiến khắc Thế bị trách phạt,
Tài hào sinh Thế được giúp lương.
Nguyệt kiến nếu khắc hào Thế mà hào Quan thất thời, tất bị trách phạt. Trong quẻ hào Quan trì Thế mà hào Tài phát động sinh hợp hào Thế, tất mừng được trợ giúp lương tiền.



[1] Tức Nhật thần sinh làm cho vượng động được.

[2] Thanh vân có nghĩa "đạt đến địa vị cao"

[maphuong]

12. 父 官 三 合 相 逢 連 科 及 第
Phụ Quan tam hợp tương phùng, liên khoa cập đệ
Tam hợp với Phụ và Quan, đậu đạt liên tiếp.
Trong quẻ tam hợp thành Quan cục, tất chủ đậu liên khoa; hợp thành Phụ cục cũng tốt.
13. 龍 虎 二 爻 俱 動 一 舉 成 名
Long Hổ nhị hào câu động, nhất cử thành danh
Hai hào Long 、Hổ đều động, một lần thi đã thành danh.
Thanh Long 、 Bạch Hổ đều ở trong quẻ, động sinh hợp hào Thế, tất đậu thủ khoa. Nếu ở Quan, Phụ hoặc Thế thân cũng tốt.

14.殺 化 生 身之 鬼 恐 發 青 衣
Sát hóa sinh Thân chi Quỷ, khủng phát thanh y
Sát hóa Quỷ sinh Thế, e rằng chỉ đạt được học sinh.
Lấy Tử Tôn làm Sát, vượng phát động tất bị loại. Nếu Tử Tôn hóa Quỷ hào sinh Thế, cuối cùng chẳng thoát được nghèo hèn, chẳng qua chỉ đạt đến bậc học sinh mà thôi. Quẻ có Tài động hợp với Tử Tôn, có thể dùng tiền mà mưu cầu chức vụ cũ[1].

15.歲 加 有 氣 之 官 終 登 黃 甲
Tuế gia hữu khí chi Quan, chung đăng hoàng giáp
Thái Tuế lại thêm khí lực cho Quan Quỷ, cuối cùng cũng đậu đạt.
Rất cần được hào Thái Tuế hữu tình. Nếu Thái Tuế lâm Quan Quỷ, là tượng bề tôi diện kiến quân vương, nên được sinh vượng, hữu khí, tất nêu cao danh tính.

16. 病 阻 試 期 無 故 空 臨 于 世 位
Bệnh trở thí kỳ vô cố, Không lâm vu Thế vị
Bệnh bất ngờ ngăn cản không thi được vì hào Thế lâm Không.
Động hào, Nhật thần đến thương khắc Thế mà Thế lại lạc Không vong là ượng đại hung. Xem trước khi thi thì đi cũng không thành, miễn cưỡng mà đi cuối cùng bất lợi.

17. 喜 添 場 屋 有 情 龍 合 于 身 爻
Hỉ thiêm trường ốc hữu tình, Long hợp vu Thân hào
Mừng được hữu tình về việc thi cử là do Long hợp với hào Thế.
Nếu quẻ có đại tượng tốt, lại được Long động sinh hợp Thế thân, không những chỉ danh thành mà có nỗi mừng riêng. Nếu lâm Không động tất đợi ngày tháng xuất Không sẽ thấy vui mừng.

18.財 伏 逢 空 行 糧 必 乏
Tài phục phùng Không, hành lương tất phạp
Tài hào phục mà lâm Không, thiếu lương ăn trên đường đi.
Trong 6 hào của quẻ không có hào Tài, Rài phục mà lại lâm Không tất thiếu lương ăn đi đường.

19. 身 興 變 鬼 來 試 方 成
Thân hưng biến Quỷ, lai thí phương thành
Thế động hóa Quỷ, đi thi tất đạt.
Quẻ có mòi không thành, nhưng được Thế hào động hóa Quỷ hữu khí mà Phụ Mẫu không bị chế, thì có thể đậu được.

20. 卦 值 六 冲 此 去 難 題 雁 塔
爻 逢 六 合 這 回 必 占 鼇 頭
Quái trị Lục xung, thử khứ nan đề nhạn tháp
Hào phùng Lục hợp, giá hồi tất chiếm ngao đầu.
Gặp quẻ Lục xung, lần đi này khó đậu được
Gặp quẻ Lục hợp, lần này tức đậu đầu.
Xem công danh gặp quẻ Lục xung tất khó thành, được quẻ Lục hợp tất dễ đậu.

21.父 旺 官 衰 可 惜 劉 蕢 之 下 第
父 衰 官 旺 堪 嗟 張 爽 之 登 科
Phụ vượng Quan suy, khả tích Lưu Quĩ chi hạ đệ
Phụ suy Quan vượng, kham ta Trương Sảng chi đăng khoa
Phụ vương Quan suy, Lưu Quí hỏng thật đáng tiếc
Phụ suy Quan vượng, , than ôi Trương Sảng lại đậu.
Phụ Mẫu , Quan Quỷ nên hữu lực, chớ bị chế thì công danh có thể thành. Nếu Phụ Mẫu vương tướng mà Quan Quỷ lâm Không hoặc không hiện trên quẻ, bài làm tốt mà không được đậu, như Lưu Quí văn chương xuất sắc mà không đậu được. Nếu hào Phụ suy nhược, được hào Quan vượng động phù khởi Văn thư thì văn chương tuy bình thường nhưng có thể thành danh, như Trương Sảng văn chương không xuất sắc mà đậu cao.

22.應 合 日 生 必 資 鶚 荐
動 傷 日 剋 還 守 雞 窗
Ứng hợp Nhật sinh tất tư ngạt tiến,
Động thương Nhật khắc hoàn thủ kê song
Hào Ứng hợp, Nhật thần sinh tất được tiến cử
Hào động thương, Nhật thần khắc vẫn còn phải học.
Phụ Quan hóa Tuyệt, danh tất khó thành. Nếu hào Ứng, động hào hoặc Nguyệt kiến, Nhật thần phù khởi Quan Quỷ, tất phải có người tiến cử, hoặc dùng tiền của cầu danh tất được.

23. 世 動 化 空 用 旺 則 豹 變 翻 成 蝴 蝶
Thế động hóa Không, Dụng vượng tắc báo biến phiên thành hồ điệp
Thế động hóa Không, Dụng thần vượng thì hiển danh trở thành mộng ảo.
Nếu đựợc quẻ sẽ đậu đạt, nhưng Thế hào động nhập Mộ Tuyệt, sợ sau khi thành danh không được hưởng phước. Gặp quẻ Du hồn thì chết dọc đường, Qui hồn thì đến nhà mới chết, hào Mộ Tuyệt là Thái Tuế thì qua năm mới chết.

24.身 官 化 鬼 月 扶 則 鵬 程 連 步 蟾 宮
Thân Quan hóa Quỷ, Nguyệt phù, tắc bằng trình liên bộ thiềm cung
Thân ở Quan hóa Quỷ được Nguyệt kiến phò, tắc đường công danh đạt đến cung trăng.
Quái Thân là sự thể, nên hợp với công danh,sợ lâm Tài Phúc. Nếu Quan hào ở đấy thì có danh vọng, lại nếu phát động hóa Quan mà được Nguyệt kiến sinh hợp, tất chủ đậu đạt liên tiếp.

25. 更 詳 本 主 之 爻 神 方 論 其 人 之 命 運
Cánh tường bản chủ chi hào thần, phương luận kỳ nhân chi mệnh vận
Lại phải rõ hào bản chủ, mới luận được mệnh vận của người xem)
Bản chủ là hào chủ của người xem. Tự xem thì lấy hào Thế mà luận, xem cho con thì xem hào Tử Tôn chẳng hạn. Hào chủ này sợ bị khắc chế, và hung xấu. Tùy hào này mà hung cát sẽ ứng.

雖 賦 數 言 總 論 窮 通 之 得 失
再 將 八 卦 重 推 致 用 之 吉 凶
Tuy phú sổ ngôn, tổng luận cùng thông chi đắc thất
Tái tương bát quái, trùng suy chí dụng chi cát hung
Tuy vài câu phú mà luận chung cùng thông đắc thất[2]
Lại đem bát quái , suy thêm xem hung hay cát.






[1] Ngày trước quan lại muốn đi thi phải xin thôi chức, nếu hỏng lại không cho giữ chức vụ cũ nữa, vì cho rằng kém mà đi thi cầu may.

[2] Có nghĩa thông suốt, bế tắc và được mất.

[maphuong]

Chương 11

SĨ HOẠN

仕 宦

LÀM QUAN

1. 為 國 求 賢 治 民 為 本
置 身 輔 相 祿 養 為 先
旺 相 妻 財 必 得 千 鐘 之 粟
興 隆 官 鬼 定 居 一 品 之 尊
Vị quốc cầu hiền trị dân vi bản
Trí thân phụ tướng lộc dưỡng vi tiên.
Vượng tướng Thê Tài tất đắc thiên chung chi túc
Hưng long Quan Quỷ định cư nhất phẩm chi tôn
Vì nước cầu hiền là gốc việc trị dân
Đem thân làm quan lấy lộc làm đầu
Thê Tài vương tướng tất được gạo lúa ngàn chung
Quan Quỷ hưng vượng địa vị tôn quí nhất phẩm.
Mạt sĩ cầu danh thì không cần có hào Tài, quí nhân đã ra làm quan cần có hào Tài, vì có tước tất có lộc, chưa hề làm quan mà không có bổng lộc. Cho nên xem về quan chức được hào Tài vượng tướng tất bổng lộc nhiều. Nếu hào Tài hưu tù hoặc Không hoặc phục thì chưa có bổng lộc. Tài hào bị xung thì có sự cố mà giảm bổng. Nếu Nhật thần, Nguyệt kiến xung Tài, mà hình hại Thế hào, Quan hào e bị ngưng bổng giảm chức. Quan Quỷ vượng tướng chức cao tước lớn, hưu tù Tử Tuyệt thì chức nhỏ tước kém, nếu phát động sinh hợp Thế hào, được Nhật thần, Nguyệt kiến sinh phò tất được đề bạt.

2. 子 若 交 重 當 慮 剝 官 削 職
Tử nhược giao trùng, đương lự tước quan bác chức
Tử Tôn nếu động, phải lo bị tước quan cách chức.
Trong quẻ nếu Tử Tôn phát động, mưu cầu tất không toại lòng. Nếu đã có chức vụ e bị họa cách tước chức.

3. 兄 如 發 動 須 防 減 俸 除 糧
Huynh như phát động, tu phòng giảm bổng trừ lương.
Huynh Đệ nếu phát động, cần phòng cắt trừ lương bổng.
Huynh Đệ phát động, không tránh khỏi hao nhiều tiền của mà bị chê bai. Nếu Tử Tôn cùng động, hoặc Huynh Đệ hóa Tử Tôn, tất có việc giảm trừ lương bổng. Huynh trì Thân, lâm Thế đều bất lợi.

4. 父 母 空 亡 休 望 差 除 宣 敕
Phụ Mẫu Không vong, hưu vọng sai trừ tuyên sắc
Phụ Mẫu lâm Không, đừng mong có được sắc phong.
Hào Phụ Mẫu là ấn tín, văn thư, cáo mệnh, sắc phong, tấu thư, biểu chương , không thể thiếu ở trong quẻ. Hào Phụ cần vượng tướng, không nên suy. Nếu phò Thế là tốt nhất, như hữu khí trì Thái Tuế mà sinh hợp với hào Thế chủ có chiếu ban của triều đình. Nếu là Nguyệt kiến tất quan trên khen thưởng chẳng hạn... Nếu hào Phụ lâm Không thì đừng mong tưởng.

5. 官 爻 隱 伏 莫 思 爵 位 升 遷
Quan hào ẩn phục, mạc tư tước vị thăng thiên
Hào Quan ẩn phục, chớ mong tước vị thăng tiến.
Quan hào lâm trì Thế Thân, hoặc động sinh hợp hào Thế, không bị Nguyệt kiến, Nhật thần xung khắc, mọi điều mưu cầu có thể hợp ý.

6. 月 建 生 身 當 際 風 雲 之 會
Nguyệt kiến sinh Thân, đương tế phong vân chi hội
Tuế quân hợp Thế, tất thừa vũ lộ chi ân.
Nguyệt kiến sinh Thân, đang thời gặp hội rồng mây
Thái Tuế hợp Thế, tất hưởng ân mưa móc.
Thái Tuế tượng quân vương, Nguyệt kiến là quan cầm quyền. Nếu Thái Tuế, Nguyệt kiến sinh hợp Thế Thân, tất có điều tốt. Chỉ sợ xung khắc Thế Thân tất bị biếm trích . Nếu Nguyệt kiến sinh phò Quan hào, Thế hào tất có chức về pháp luật. Thái Tuế ở hào Phụ phò hào Quan hoặc hào Thế tất có ân vua, nếu Thế Quan sinh vượng càng tốt.

7. 世 動 逢 空 居 官 不 久
Thế động phùng Không, cư Quan bất cửu
Thế động lâm Không thì làm quan không lâu.
Nếu là quan tuần tra bên ngoài, Thế động lâm Không thì ngược lại là tốt cho mình. Gặp Nhật thân, động hào tương xung tất làm quan không lâu.
8.身 空 無 救 命 盡 當 危
Thân Không vô cứu, Mênh tận đương nguy
` Thân lâm Không mà không thế cứu giải, tất mệnh vận nguy hiểm.
Thế lâm Không mà không cứu giải được, không kể chức mới nhận hay nhận lâu rồi, cũng gặp đại nạn đến mất mệnh. Nếu xem mưu cầu chuyện gì thì sẽ không thành.

9. 鬼 化 福 冲 當 代 職
Quỷ hóa Phúc xung đương đại chức
Quỷ hóa Tử Tôn thì bị thay chức.
Qua tuần tra nên Quỷ động, quan điều hành nên Quỷ an tĩnh. Nếu Quan động hóa Tử tất có quan khác đến thay thế.

10. 財 臨 福 動 必 憂 丁
Tài lâm Phúc động tất ưu đinh
Tài lâm, Phúc động tất có tang chế.
Xem về việc quan không thể thiếu hào Tài, mà cũng không nên Tài động. Nếu Quan vô khí mà được Tài động phò khởi, tất nên dùng tiền mà mưu cầu quan chức, mới được thăng tiến. Nếu cha mẹ yếu mà gặp hào Tài này lâm Bạch Hổ, vượng động tất có tang cha mẹ.

11.日 辰 冲 剋 定 然 誹 謗 之 多 招
Nhật thần xung khắc, định nhiên phỉ báng chi đa chiêu
Nhật thần xung khắc tất bị chê bai nhiều.
Nhật thần hình xung khắc Thế, tất bị chê bai. Theo lục thân mà suy, như ở Huynh Đệ tất vì hối lộ hoặc bức bách thu thế; ở Thê Tài thì vì tiền thuế không thu được; ở Tử Tôn vì rượu chè mà bỏ bê việc quan; ở Phụ Mẫuvì việc quan nhiều không lo liệu hết; ở Quan Quỷ thì nếu không bị hình trượng, sẽ bị quan cùng triều không hợp tác. Nếu Thế ở Nguyệt kiến thì tuy bị chê bai cũng không có hại.

12. 鬼 煞 傷 身 因 見 災 殃 之 不 免
Quỷ sát thương Thân, nhân kiến tai ương chi bất miễn
Quỷ sát thương Thân, không khỏi bị tai ương.
Quan Quỷ động mà sinh hợp Thế là Dụng thần; động mà khắc thương hào Thế là Quỷ sát. Sinh phò hợp Thế là điềm tiến thủ; hình xung khắc Thế là hung họa.

13. 兄 爻 化 鬼 無 情 同 僚 不 協
Huynh hào hóa Quỷ vô tình, đồng liêu bất hiệp
Huynh hào hóa Quỷ mà vô tình thì quan đồng liêu không hợp sức.
Trong quẻ Quỷ động hóa xuất Huynh Đệ, xung khắc hào Thế chủ bất hòa với đồng liêu. Hoặc Huynh Đệ hình hại thương khắc Thế cũng như vậy. Thế khắc hào Huynh là ta xem thường người.

14. 太 歲 加 刑 不 順 貶 摘 難 逃
Thái Tuế gia hình bất thuận, biếm trích nan đào.
Thái Tuế có thêm hình mà không thuân, khó tránh bị cách chức đổi đi.
Thái Tuế động thương khắc Thế hào, tất bị biếm trích, lại gia thêm hình hại Xà Hổ tất bị nỗi nhục gôm cùm.

15. 卦 靜 世 空 退 休 之 兆
身 空 煞 動 避 禍 之 徵
Quái tĩnh, Thế Không thoái hưu chi triệu
Thân Không, Sát động tị hoạ chi trưng
Quẻ tĩnh, Thế lâm Không là điềm lui về
Thân lâm Không, Sát lại động nên tránh hoạ.
Đã làm quan mà Thế hào lâm Không, nếu sáu hào an tĩnh, Nhật Nguệt, Thái Tuế thương khắc Thế là điềm về hưu. Nếu Quỷ động cùng Nhật Nguyệt , Thái Tuế thương khắc Thế hào, mà Thế hào lâm Không, tức cần tránh gấp khó tránh được hoạ.

16.身 邊 伏鬼若 非 空 頭 上 烏 紗 終 不 脫
Thân biên phục Quỷ nhược phi Không, đầu thượng ô sa chung bất thoát
Quỷ phục bên Thân nếu không lâm Không, thì cuối cùng không cỡi mũ ô sa trên đầu.
Được Quỷ hào lâm Thân trì Thế, hoặc Quỷ phục dưới hào Thế tuy bị trách phạt nhưng vẫn còn quan chức. Nếu Quan hào không lâm trì Thế thân, hoặc không phục dưới hào Thế, hoặc tuy phục dưới hào Thế nhưng lâm Không , tất bị cách chức.

17. 財 空 鬼 動 聲 名 震 而 囊 篋 空 虛
Tài Không, Quỷ động, thanh danh chấn nhi nang kiếp không hư
Tài lâm Không, Quỷ động, tiếng tăm vang dội mà túi thì rỗng không.
Phàm được Quan động sinh hợp hào Thế , Nhật Nguyệt, động hào lại không xung khắc thì làm quan có thanh danh , nếu được Tài haò sinh phò hợp trợ thì tuy bên trong tham lam hối lộ mà bên ngoài không mất danh. Nếu Thế hào Không phục, Tài hào Tử Tuyệt, tuy có thanh danh nhưng không ăn của hối lộ.

18. 官 旺 父 衰 職 任 高 而 衙 門 冷 落
Quan vượng Phụ suy, chức nhậm cao nhi nha môn lãnh lạc
Quan vượng, Phụ suy thì chức cao mà nơi làm việc quan thì vắng vẻ.
Hào Phụ vượng tất cửa quan to lớn, hưu tù thì cửa quan bé nhỏ. Nếu Quan vương Phụ suy thì chẳng phải chức nhỏ nhưng cửa quan an nhàn và vắng vẻ. Quan Phụ đều suy thì chức nhỏ mà cửa quan bé.


19.職 居 風 憲 皆 因 月 值 官 爻
Chức cư phong hiến giai nhân Nguyệt trị Quan hào
Giữ chức về phong hiến là do Nguyệt kiến trị ở hào Quan.
Quan Quỷ không lâm Nguyệt kiến thì chắc chắn không giữ chức vụ về phong hiến. Nếu lâm Nguyệt kiến lại phù trợ cho hào Thế, chắc chắn giữ chức vụ về phong hiến, mà không phải là quan ở huyện ở châu. Nếu có Bạch Hổ ở hào hình thế chủ trấn thủ ở biên thuỳ, nắm giữ binh quyền.

20. 官 在 二 司 只 為 鬼 臨 傍 位
Quan tại nhị ti, chỉ vi Quỷ lâm bàng vị
Quan ở cơ quan nhỏ chỉ vì Quỷ ở bàng hào.
Quan ở Tí Ngọ Mão Dậu là quan chính ấn. Quan ở Dần Thân Tị Hợi là chức quan phụ tá. Quan ở Thìn Tuất Sửu Mùi là quan tạp chức. Nếu lâm ở Nhật thần Nguyệt kiến là quan nắm ấn.

21. 撫 綏 百 性 兄 動 則 難 化 愚 頑
Phủ tuy bách tính, Huynh động tắc nan hoá ngu ngoan
Quan cai trị vỗ về dân chúng nếu có Huynh động thì khó giáo hoá vì ngu muội.
Phàm quan chăn dân thì cần Tài hào vượng mà bất động, Phụ Mẫu phù trợ mà chẳng Không thì mới tốt. Nếu Tài hào Không Tuyệt, Phụ hào bị Hình thì đất đai khô cằn dân nghèo hèn. Phụ Mẫu động lâm Thế việc chính sự quá bề bộn. Huynh Đệ trì Thế thì tiền bạc không vượng, hoặc dân nghèo khó trị.

22. 巡 察 四 方 路 空 則 多 憂 驚 怪
Tuần sát tứ phương, lộ Không tắc đa ưu kinh quái
Quan đi tuần sát bốn phương, hào lộ gặp Không vong thì nhiều âu lo kinh sợ.
Quan khâm sai đi tuần sợ Thế hào gặp Không. Nếu Thế ở hào ngũ lâm Không, sợ bị Nhật Nguyệt hình khắc, e bị hoạ hại tai ách giữa đường.

23. 出 征 剿 捕 福 德興 而 寇 賊 殲 亡
Xuất chinh tiểu bổ, Phúc Đức hưng nhi khấu tặc tiêm vong
Đem quân đánh dẹp, Phúc Đức vượng thì giặc bị tiêu diệt.
Phàm nhận chức tướng soái, hoặc quan võ đi đánh giặc, bình thường bói không nên Tử Tôn phát động vì sẽ bị giáng chức đổi di. Nếu như gặp việc mà bói thì mừng được Tử Tôn phát động, tất tiễu trừ giặc có công lớn. Thế khắc Ứng cũng tốt


24. 鎮 守 邊 陲 卦 爻 靜 而 華 夷 安 泰
Trấn thủ biên thùy, quái hào tĩnh nhi Hoa di an thái
Giữ gìn biên thùy, hào trong quẻ an tĩnh thì định yên các rợ.
Không kể quan chức văn hay võ trấn thủ ở địa phương đều nên sáu hào an tĩnh, không bị Nhật Nguyệt xung khắc thì yên ổn không lo. Nếu gặp Quan Quỷ phát động, Thế Ứng xung khắc tất bị quấy phá. Cần biến hóa mà suy ra.

25.奏 陳 諫 諍 那 堪 太 歲 肱 刑
Tấu trần gián tránh, na kham Thái Tuế xung hình
Tâu trình can gián nào chịu được Thái Tuế hình xung.
Phàm gặp việc dâng sớ tâu trình, can gián cùng diện kiến vua, đều kỵ bị động hào xung khắc, cùng kỵ Thái Tuế hình khắc hào Thế> Nếu được thái Tuế, Nguyệt kiến sinh hợp với Thế hào tất được chấp thuận. Nếu xung khắc cần phòng tai họa bất trắc.

26. 僧 道 醫 官 豈 可 文 書 發 動
Tăng đạo y quan, khởi khả Văn thư phát động ?
Với tăng đạo, thầy thuốc há Văn thư có thể động sao ?
Với tăng đạo, quan ngự y đều lấy Tử Tôn làm Dụng thần. Nếu Phụ động tất khắc tăng đạo y quan, dùng thuốc không linh nghiệm mà trái lại kết quả không tốt, nếu bị khắc xung cần phòng thị phi.
但 隨 職 分 之 推 詳
可 識 仕 途 之 否 泰
Đản tùy chức phận chi suy tường
Khả thức sĩ đồ chi bỉ thái
Nhưng tùy theo chức phận mà suy rõ
là có thể biết hung cát trên đường làm quan.



[1] Tức những loại văn thư ngày: Tấu thư là sớ tâu lên vua, cáo mệnh là "lệnh vua ban ", sắc phong là "giấy phong chức hàm", biểu chương là "văn thư dâng lên"
[2] Cách chức đổi đi
[3] Chỉ chức vụ coi về phép tắc, về giáo hoá dân chúng.

[maphuong]

Chương 12

CẦU TÀI

求 財

居 貨 曰 賈 行 貨 曰 商 總 為 資 生 之 計
蓍 所 以 筮 龜 所 以 卜 莫 非 就 利 之 謀
要 問吉 凶 但 看 財 福
Cư hoá viết Cổ, hành hoá viết Thương, tổng vi tư sinh chi kế.
Thi sở dĩ Phệ, qui sở dĩ Bốc, mạc phi tựu lợi chi mưu.
Yếu vấn cát hung đản khán Tài Phúc.
Cất hàng tại nhà là Cổ, đem hàng đi gọi là Thương, tất cả đều là kế thêm của,
Cỏ thi để bói Phệ, mai rùa để Bốc, bói gì cũng chỉ vì tính lợi.
Cần hỏi cát hung chỉ xem Tài, Phúc.
Tài là vốn, Phúc là lời. Hai yếu tố này không thể tổn hại. Trong quẻ hào Tử Tôn gọi là Phúc thần.


1. 財 旺 福 興 無 問 公 私 皆 稱 意
財 空 福 絕 不 拘 營 運 總 違 心
Tài vượng, Phúc hưng, vô vấn công tư giai xứng ý
Tài Không, Phúc Tuyệt, bất câu doanh vận tổng vi tâm
Tài vượng, Phúc động chẳng kể công hay tư đều vừa lòng
Tài Không, Phúc Tuyệt chẳng kể mưu cầu gì cũng trái lòng.
Tài vượng tướng, Tử Tôn phát động, không kể mưu tính công hay tư đều hợp ý. Nếu bị thương khắc hay lâm Mộ Tuyệt, mà không được cứu, buôn bán gì cũng trái với ý nguyện.

2. 有 福 無 財 兄 弟 交 重 偏 有 望
Hữu Phúc vô Tài, Huynh Đệ giao trùng thiên hữu vọng
Có Phúc mà không có Tài, Huynh Đệ động hơi có hi vọng.
“Hữu” là có ý nói phát động, “Vô” có ý nói Phục tàng. Phàm xem cầu tài mà trong quẻ Tử Tôn phát động, mà không bị thương khắc, thì tài nguyên dồi dào vững chắc, cho nên tốt. Lại nếu hào Huynh phát động sinh phò Tử Tôn, thì càng củng cố gốc rễ. Cho nên mới bảo Huynh Đệ giao trùng thì có hi vọng đều là vì Tử Tôn cũng động.

3. 有 財 無 福 官 爻 發 動 亦 堪 求
Hữu Tài vô Phúc, Quan hào phát động diệc kham cầu
Có Tài không có Phúc nếu hào Quan động cũng có thể mong được.
Tử Tôn phục, Tài không có sinh khí, nếu gặp Huynh Đệ tất bị cướp đoạt, cần trong quẻ có hào Quan phát động, hoặc Nhật thần là Quan để khắc chế Huynh Đệ thì có thể cầu tài được. Nếu lại có Tử Tôn động, thì dù Quan Quỷ động cũng bị trở ngại, ngược lại không dễ dàng.

4. 財 福 俱 無 何 異 守 株 待 兔
Tài Phúc câu vô hà dị thủ châu nhi đãi thố
Tài Phúc đều không có, nào khác gì ôm cây đợi thỏ.
Có Tài không có Phúc thì tiền bạc khó khăn, há cả Tài và Phúc đều không có, nào khác gì vọng tưởng ôm cây đợi bắt được thỏ.

5. 父 兄 皆 動 無 殊 緣 木 求 魚
Phụ Huynh giai động vô thù duyên mộc dĩ cầu ngư
Phụ và Huynh đều động không khác gì trèo cây để bắt cá.
Phụ Mẫu khắc Tử Tôn mà sinh Huynh Đệ. Phụ và Huynh đều động thì như trèo cây bắt cá, ý nói không thể nào được.

6. 月 帶 栽 神 卦 雖 無 而 月 中 必 有
Nguyệt đới Tài thần, quái tuy vô nhi nguyệt trung tất hữu
Nguyệt kiến là Tài thì quẻ tuy không có hào Tài. nhưng trong tháng thì có tiền.
Nguyệt kiến là giềng mối của quẻ, nếu lâm hào Tài, tuy trong quẻ không có hào Tài nhưng hào Tài phục cũng được Nguyệt kiến phò củng, gặp ngày trị tất được.

7. 日 傷 妻 位 財 雖 旺 而 當 日應 無
Nhật thương Thê vị, Tài tuy vượng nhi đương nhật ứng vô
Nhật hình thương hào Thê, thì dù hào Tài vượng mà ngay ngày đó cũng không có)
Tài hào vượng tướng sinh hợp với Thế hào hoặc trì Thế hào tất tượng sẽ có. Nếu bị Nhật thần khắc chế thì phải qua ngày đó mới có thể được.

8. 多 財 反 覆 必 須 墓 庫 以 收 藏
Đa Tài phản phúc, tất tu Mộ khố dĩ thu tàng
Nhiều hào Tài thì tráo trở, tất cần nhập Mộ để cất giữ.
Trong quẻ hiện hai ba hào Tài là thái quá, thì Tài tráo trở khó mong được, cần có Mộ khố của Tài trì Thế thân mới gọi là được cất gĩư thì mới có lợi.

9. 無 鬼 分 爭 又 怕 交 重 而 阻 滯
Vô Quỷ phân tranh, hựu phạ giao trùng nhi trở trệ
Không có Quỷ tất tranh chia, lại sợ động mà trở ngại.
Không có Quỷ tất hào Huynh chuyên quyền, Tài tuy hữu khí cũng bị tiêu hao. Nếu Huynh lại phát động tất lo có tranh đoạt phân tán tiền của. Quan Quỷ lại không nên động, động tất có troẹ ngại.

10. 兄 如 太 過 反 不 剋 財
Huynh như thái quá phản bất khắc Tài
Huynh hào nếu quá nhiều thì ngược lại không khắc hào Tài.
Huynh Đệ là hào kỵ sát khi xem cầu tài. Nhật Nguyệt, hào động, hào biến đều là Huynh, thì hào Huynh thái quá. Nếu thấy Tử Tôn động, ngược lại Huynh chẳng khắc Tài mà là lợi vô cùng. Tử Tôn an tĩnh thì phần lớn không tốt[1].

11. 身 或 兄 臨 必 難 求 望
Thân hoặc Huynh lâm tất nan cầu vọng
Nếu Thân lâm Huynh tất khó mưu cầu.
Hào Quái thân là hào thể thống khi xem cầu tài, nếu trì Huynh thì bất cứ buôn bán gì, hỏi về tiền của gì cũng bất lợi. Huynh Đệ trì Thế cũng vậy.[2]

12. 財 來 就 我 終 須 易
我 去 尋 財 必 是 難
Tài lai tựu ngã chung tu dị
Ngã khứ tầm tài tất thị nan.
Tài đến tìm Ta rồi sẽ dễ,
Ta đi tìm Tài tất sẽ khó.
Tài hào sinh hợp Thế hào, khắc Thế, trì Thế là Tài đến tìm Ta, tất nhỉên dễ được. Nếu hào Tài với hào Thế không liên quan, thì gọi là Ta đi tìm Tài, tất khó hi vọng được.

13.身遇 旺 財 似 守 囊 中 之 物
世 持 動 弟 如 撈 水 底 之 針
Thân ngộ vượng Tài tự thủ nang trung chi vật
Thế trì động Đệ như lạo thuỷ để chi châm
Thân gặp Tài vượng giống như lấy vật ở trong túi,
Thế trì Huynh Đệ động tựa như mò kim đáy nước.
Thế là người cầu tài, nếu lâm hào Tài, tuy vô khí tất cũng chủ dễ được, nếu vượng tướng lại càng tốt. Nếu lâm Huynh Đệ mà dù an tĩnh cũng chủ khó được, động thì càng hại.

14. 福 變 財 生 穰 穰 利 源 不 竭
Phúc biến Tài sinh, nhương nhương lợi nguyên bất kiệt
Phúc động sinh Tài, dồi dào nguồn lợi không dứt.
Xem cầu tài mà Tử Tôn động thì lợi lâu dài,lại thêm hào Tài sinh hợp Thế thân là tượng liên miên không hết. Nếu Tài hoá Tử cũng thế.

15. 兄 連 鬼剋 紛 紛 口 舌 難 逃
Huynh liên Quỷ khắc phân phân khẩu thiệt nan đào
Huynh cùng Quỷ khắc, khó tránh khẩu thiệt rối rắm.
Ngày xưa chú thích là Huynh Đệ biến Quan Quỷ rồi khắc Thế hàol à bị khẩu thiệt rối rắm. Ta cho nói như cậy là sai lầm. Nói chung trong quẻ mà Huynh Đệ động khắc Thế, mà Huynh hoá Quan Quỷ hồi đầu khắc thì chắc chắn chẳng bị khẩu thiệt hao tổn. Ta thường thấy ứng nghiệm. Trong quẻ mà Quan Quỷ và Huynh Đệ cùng phát động thì chắc chắn có thị phi khẩu thiệt. Câu này là nói Huynh Đệ với (liên) Quan Quỷ, chứ không nói Huynh Đệ hoá Quan Quỷ .

16. 父 化 財 必 辛 勤 而 有 得
Phụ hoá Tài tất tân cần nhi hữu đắc
Phụ hoá Tài tất vất vả mới được.
Phụ hoá Tài thì không thể tự nhiên mà được, phải vất vả mới có. Huyn h hoá Tài thì trước tầnm sau tụ, hoặc không lợi lúc đầu mà lợi về sau. Quan hoá Tài mà sinh hợp Thế thân, lợi ở chốn công môn, lợi yết kiến quí nhân, cho người cửu lưu thuật sĩ, cầu tại hoàn toàn hi vọng. Nếu Quan lại khắc Thế là giúp Quỷ hại thân, việc công hay tư đều không tốt.

17. 財 化 鬼 防 耗 折 而 驚 憂
Tài hoá Quỷ phòng hao chiết nhi kinh ưu
Tài hoá Quỷ phòng hao tổn mà lo sợ.
Tài hoá Quan hoặc hoá Huynh rất hung, chủ hao tổn. Lại nếu Thế hào bị thương, e vì tiền mà mang hoạ.

18. 財 局 合 福 神 萬 倍 利 源 可 許
Tài cục hợp Phúc thần vạn bội lợi nguyên khả hứa
Hợp thành Tài cục hay Phúc cục, có thể chắc lợi vạn phần.
Trong quẻ có tam hợp thành Tài cục, động sinh Thế tất chủ lợi liên miên không dứt, lại được Tài vượng thì chắc lợi vạn phần. Hợp thành Phúc cục sinh hợp Thế hào cũng vậy.

19. 歲 君 逢 劫 一 n年 生 意 無 聊
Tuế quân phùng Kiếp nhất niên sinh ý vô liêu
Tuế quân gặp Kiếp, một năm làm ăn chán nản)
Phàm xem làm ăn lâu dài, sợ nhất là Thái Tuế lâm Huynh Đệ, chủ một năm bất lợi, trì Quan Quỷ chủ một năm lo sợ, trì Phụ Mẫu chủ một năm vất vả, trì Tài Phúc chủ một năm thuận lợi.

20. 世 應 二 爻 空 合 虛 約 難 憑
Thế Ứng nhị hào Không hợp hư ước nan bằng
Hài hào Thế và Ứng lâm Không mà hợp thì là hứa hẹn không có căn cứ.
Thê lâm Không khó kiếm được tiền, Ứng lâm Không khó dựa vào người khác. Thế và Ứng đều Không mưu sự hkhông chuẩn thực, Không mà động hợp thì là hư ước, hoá Không cũng thế.

21. 主 人 一 位 刑 傷 往 求 不 遇
Chủ nhân nhất vị hình thương vãng cầu bất ngộ
Hào chủ bị hình thương, đến cầu không gặp.
Chủ nhân là như cầu tài ở quí nhân thì Quan hào làm chủ, cầu tài ở phụ nữ thì Tài hào làm chủ, đại loại như thế. Chủ hạo bị Nhật thần, động hào ình thương, hoặc lâm Không hoặc hoá Khôngđều chủ đến không gặp, mà có gặp cũng chẳng lợi.

22. 世 持 空 鬼 多 因 自 己 遲 疑
Thế trì Không Quỷ đa nhân tự kỷ trì nghi
Thế trì Quỷ lâm Không phần lớn vì mình chần chờ nghi ngờ.
Thế trì Quỷ tất được hào Tài sinh, phàm cầu Tài tất dễ. Nếu lâm Không thì tự mình không hăn hái, nghi ngò mà lui, cho nên không thành tựu. Thế trì Tài lâm Không cũng thế.

23. 日 合 動 財 卻 被 他 人 把 住
Nhật hợp động Tài khước bị tha nhân bả trú
Nhật hợp với Tài động thì bị người khác nắm giữ.
Tài hào động đến sinh hợp là tượng dễ dàng kiếm được. Nếu bị động hào, Nhật thần hợp với hào Tài động này, tất bị người khác nắm giữ khó đến với ta. Muốn biết người nào nắm giữ thì lấy hào hợp mà đoán định, như hào Phụ là bậc tôn trưởng chẳng hạn. Muốn biết ngày nào đến tay mình, tất đợp ngày xung mới được.

24. 要 知 何 日得 財 不 離 生 衰 旺 合
Yếu tri hà nhật đắc Tài, bất li sinh suy vượng hợp
Muốn biết ngày nào được tiền thì chẳng rời lẽ sinh ,vượng, hợp.
Tài động nhập Mộ, hoặc bị hợp thì đợi ngày xung sẽ được; hoặc Tài động gặp Tuyệt thì chờ ngày sinh sẽ được; gặp xung thì chờ ngày hợp; gặp Nguyệt phá thì chờ ngày điền thực, ngày hợp sẽ được; như an tĩnh thì đợi ngày xung sẽ được; gặp Tuần không thì chờ ngày xuất Tuần; phục thì chờ ngày xuất hiện.

25. 欲 决 何 時 有 利 但 詳 春 夏 秋 冬
Dục quyết hà thời hữu lợi, đản tường xuân hạ thu đông
Muốn đoán lúc nào có lợi, chỉ cần rõ xuân hạ thu đông.
Phàm xem hàng hoá lúc nào dược giá không thể đại khái lấy ngũ hành của hào Tài để đoán,như hào Mộc thì đoán xuân và đông được giá, mà lại nên dùng các phép xung thì đợi hợp, hợp thì đợi xung, Tuyệt thì đợi Sinh, Mộ thì đợi lúc xung khai…để đoán. Lại nên dùng hào Tử Tôn để đoán, như Tài ở Trường Sinh thì ngày càng được giá, gặp Đế Vượng thì trước mắt được giá, chậm trễ thì hạ giá mà không có lời.

26. 合 夥 不 嫌 兄 弟
Hợp khoả bất hiềm Huynh Đệ
Hùn hạp thì không hiềm Huynh Đệ.
Phàm xem hùn hạp buôn bán, nếu Thế Ứng đều là Tài hào tất hợp ý. Huynh lâm Quái thân ấy là nguyên nhân dẫn đến chia của cải, nhưng tĩnh thì không ngại mà động thì không nên.

27. 公 門 何 慮 官 爻
Công môn hà lự Quan hào
Cửa công lo gì hào Quan.
Xem về Tài đều kỵ Quan động, chủ sợ có cản trở. Xem về Tài cho cửa quan tất phải dựa vào quan phủ, nên Quan cần sinh hợp Thế thân mới tốt, còn khắc Thế tất hoạ đến ngay.

28. 九 流 術 士 偏 宜 鬼 動 生 身
Cửu lưu thuật sĩ thiên nghi Quỷ động sinh Thân
Xem cho Cửu lưu thuật sĩ cần Quỹ động sinh Thân.
.Cửu lưu cầu Tài lấy Quan hào làm chủ, nếu xuất hiện mà động sinh hợp với Thế tất nhiên xứng ý, kỵ hình khắc với hào Thế.

29. 六 畜 血 財 尤 喜 福 興 持 世
Lục súc huyết Tài vưu hỷ Phúc hưng trì Thế
Lục súc khó kiếm tiền, nên có Phúc động trì Thế.
Phàm xem quẻ bán buôn lục súc nuôi dưỡngdeeuf cần Tử Tôn vượng tướng, trì Thế lâm Thân thì tốt. Phụ Mẫu phát động tất có thương tổn, hoá xuất Thổ Quỹ nên phòng ôn dịch mà chết. Phúc vượng Tài lâm Không, lục súc tuy tốt mà không có lợi.

30. 世 應 同 人 放 債 必 然 連 本 失
Thế Ứng đồng nhân, phóng trái tất nhiên liên bản thất
Thế Ứng cùng là Huynh Đệ, cho vay tất mất vốn.
Cho vay tối kỵ Thế Ứng đều là Huynh Đệ, tất khó đòi, Tài hào Tuyệt thì vốn cũng không còn. Thế Ứng lâm Không cũng thế.

31. 日 月 相 合 開 行 定 主 有 人 投
Nhật Nguyệt tương hợp, khai hàng định chủ hữu nhân đầu
Được Nhật Nguyệt hợp thì mở hàng chủ có người đến.
Người mở hàng xem về Tài, cần Thế Ứng đừng lâm Không, Tài Phúc cần trọn vẹn, Quan Quỷ cần hữu khí, Phụ Huynh cần suy tĩnh mới là thượng cát. Lại được Nhật Nguyệt, động hào sinh hợp với Thế, thì người xa gần tới lui cửa hàng, tài lợi đều thuận. Động hoá Quan Huynh thường thị phi khẩu thiệt. Ứng lâm Không chủ mở hàng không thành.

32. 應 落 空 亡 索 借 者 失 望
Ứng lạc Không vong sách tá giả thất vọng
Ứng lâm Không, đi vạy bị thất vọng.
Đi vay mượn không nên Ứng lâm Không, Không thì chẳng thực. Hào chỉ vật muốn vay mượn đừng Không thì thong thả cũng có hi vọng. Như vật là áo quần, kinh sách thì lấy hào Phụ Mẫu; lục súc, đồ uống rượu thì lấy Tử Tôn . Ngoài ra tiền bạc, thực phẩm đều lấy hào Tài.

33. 世 遭 刑 剋 賭 博 者 必 輸
Thế tao hình khắc, đổ bác giả tất thâu
Thế gặp hình khắc, đánh bạc tất thua.
Phàm xem đánh bạc cần Thế vượng, Ứng suy. Thế klhắc Ứng ta thắng, Ứng khắc Thế người tháng. Huynh Quỷ động hình khắc Thế hào, hoặc Thế lâm Huynh, lâm Khôngđều chủ không thắng. Thế Ứng tĩnh mà lâm Không, việc đánh bạc không thành. Thế ở Quan Quỷ, phong người âm mưu lường gạt ta. Gian hào động hoá Quan Quỷ, Huynh Đệ thì phần nhiều là đánh lộn.

34. 鬼 剋 身 爻 商 販 者 必 遭 盜 賊
Quỷ khắc Thân hào, thương phiến giả tất tao đạo tặc
Quỷ khắc hào Thân, bán buôn tất gặp giặc cướp.
Bán buôn kinh doanh nếu gặp Quan lâm Huyền Vũ, động khắc Thế tất gặp hoạ giặc cướp.

35. 間 興 害 世 置 貨 者 當 慮 他 人
Gian hưng hại Thế, trí hoá giả đương lự nha nhân
Gian hào động hại Thế, đưa hàng hoá cần lo người môi giới.
Bán hàng cần Ứng hào sinh hợp Thế hào, tất nhiên dễ thành; hình khắc Thế tất khó. Hào chỉ hàng hoá nhiều thì hàng hoá nhiều, hào này ít thì ít hàng hoá, Không phục thì không có hàng hoá. Hào chỉ hàng hoá như lục súc thì xem hào Phúc, ngũ cốc thì xem hào Tài chẳng hạn. Tối kỵ là Huynh Đệ động, phòng bị côn đồ cướp hoặc bị lường gạt. Huyn ở gian hào khắc Thế hào cần phong môi giới âm mưu cướp tiền bạc. Đi ra ngoài buôn bán gặp Ứng lâm Không thì chẳng thuận lợi.

36. 停 搨 者 喜 財 安 而 鬼 靜
Đình tháp giả, hỉ Tài an nhi Quỷ tĩnh
Cất hàng hoá, mừng được Tài yên mà Quỷ tĩnh.
Cất hàng hoá không nên Tài động, động tất có biến. Cũng không nên lâm Không sợ có thay đổi. Quan Quỷ động thì hoạ chẳng lường. Phụ Mẫu động hoá Quan Quỷ hình khắc Thế hào, bị mưa làm hư hàng hoá. Cho nên cất hàng hoá cần 6 hào an tĩnh, chỉ có Tử Tôn động là tốt.

37. 脫 貨 者 宜 財 動 而 身 興
Thoát hoá giả nghi Tài động nhi Thân hưng
Bán hàng thì cần Tài động mà Thân động.
Tài động tất chủ dễ bán. Nếu Tài ở ngoài động sinh Thế, cần đi xa bán hàng. Tài ở nội quái động sinh Thế thì bàn tại địa phương. Nếu Tài trì Thế mà Tử Tôn ở ngoại quái động, cũng nên đi nơi khác để bán hàng. Người đọc cần thông biến.

38. 路 上 有 官 休 出 外
Lộ thượng hữu Quan hưu xuất ngoại
Hào lộ trị Quann đừng ra ngoài.
Hào ngũ là lộ (đường) , lâm Quan phát động, giữa đường nhiều nguy hiểm, không nên ra ngoài. Muốn biết tai hoạ gì xem Lục thần để đoán. Như Bạch Hổ là sóng gió, Huyền Vũ là đạo tặc chảng hạn.

39. 宅 中 有 鬼 勿 居 家
Trạch trung hữu Quỷ vật cư gia
Hào trạch gặp Quỷ chớ nên ở nhà.
Hào nhị là hào trạch (nơi ở).Ở nhà cầu Tài, mà Quỷ ở hào này động thì bất lợi. Xem ngũ hành để đoán. Như Hoả Quỷ thì kỵ đèn đuốc chẳng hạn. Được Tử Tôn trì Thế phát động mới không bị hại. Nếu không có Tử Tôn động thì nên dời phố mới có thể giải được.

40. 內 外 無 財 伏 又 空 必 然 乏 本
Nội ngoại vô Tài, phục hựu Không, tất nhiên phạp bản
Nội ngoại quái không có hào Tài, Tài phục lại lâm Không tất thiếu vốn.
Nếu biến hào cũng không có hào Tài, hào Tài phục lại lâm Không, thì người dù muốn kinh doanh cũng thiếu vốn.

41. 父 兄 有 氣 財 歡 絕 莫 若 安 貧
Phụ Huynh hữu khí, Tài hoàn Tuyệt, mạc nhược an bần
Phụ hào, Huynh hào hữu khi, Tài hào lại Tuyệt, thì chẳng bằng nghèo mà an thân.
Hai hào Phụ, Huynh hữu khí, phòng bị hết vốn. Chẳng bằng an thân thủ phận.

生 計 多 端 占 法 不 一但 能 誠 敬 以 祈 求 自 可 預 知 其 得 失
Sinh kế đa đoan, chiêm pháp bất nhất đản năng thành kính dĩ kỳ cầu tự khả dự tri kỳ đắc thất.
Xem việc làm ăn rất rắc rối, phép xem không giống nhau, chỉ phải thành tâm để cầu mới có thể đoán trước được hay mất.




[1] Giải thích như thế này thì chẳng có gì lạ, chỉ diễn ý “ tham sinh vong khắc”(ham sinh mà quê khắc). Huynh động sinh Tử, Tử động sinh Tài mà thôi. Không nêu được sự thái quá của hào Huynh làm nó không thể khắc Tài.
[2] Thật ra với Quái thân thì chưa chắc đã nghiệm, chỉ ngại Huynh ở hào Thế, nhưng cũng còn phải xét suy vượng nữa.

[maphuong]

Chương 13

THẤT THOÁT

失脫

MÂT MÁT

民苦饑寒每有穿窬之輩
物 忘檢束亦多遺失之虞
Dân khổ cơ hàn mỗi hữu xuyên du chi bối
Hốt vong kiểm thúc diệc di thất chi ngu
Dân khốn khổ đói lạnh nên có bọn khoét ngạch đào tường
Vật quên coi sóc nên nhiều lo ngại để mất.

1. 要識其中之得失 - 須詳卦上之妻財
Yếu thức kỳ trung chi đắc thất
Tu tường quái thượng chi Thê Tài
Muốn biết lấy được hay mất đi
Nên rõ Thê Tài trong quẻ bói.
Hào Tài chủ cho vật đã mất, nếu được xung trung phùng hợp thì mất đi mà lại được, còn nếu hợp xứ phùng xung thì đã mất sẽ không tìm lại được.

2. 自空化空皆當置 而不問
日旺月旺總未散而可尋
Tự Không hoá Không giai đương trí nhi bất vấn
Nhật vượng Nguyệt vượng tổng vị tán nhi khả tầm
Tự Không hoá Không đều nên để đó đừng có hỏi
Nhật vượng Nguyệt vượng thì vẫn còn nguyên, có thể tìm lại được.
Dụng hào lâm Không hoặc động hoá Không đều khó tìm thấy. Nếu Tài là Nguyệt kiến hoặc Nhật thần vượng tướng thì vật còn nguyên có thể tìm lại.

3. 內卦本宮搜索家庭可見
他宮外卦追來鄰里能知
Nội quái bản cung sưu tác gia đình khả kiến
Tha cung ngoại quái truy lai lân lý năng tri.
Nếu ở nội quái của Bản cung[1] thì có thể tìm thấy trong nhà.
Ở Ngoại quái của Tha cung thì truy tìm ở hàng xóm láng giềng.
Hào Tài ở Nội quái của Bản cung , vật mất chưa ra khỏi nhà có thể tìm thấy. Hào Tài ở Ngoại quái của Tha cung vật đã ra khỏi nhà, khó tìm lại được, ở gian hào tất có thể tìm ở nhà hàng xóm.[2]

4. 五路四門六乃棟梁閣 上
Ngũ lộ tứ môn lục nãi đống lương các thượng
Hào ngũ là lộ, tứ là cổng, lục là cột rường hay trên gác.
Đây là nói sơ lược về sáu hào. Dụng Thần tại hào ngũ có thể tìm trên đường, tại hào tứ có thể tìm thấy ở cổng ở cửa, tại hào sáu có thể tìm ở rường, ở trên gác. Học giả không nên câu nệ phải linh động.

5. 初井二file:///C:/DOCUME~1/HUYGENN/LOCALS~1/Temp/msohtml1/01/clip_image002.jpg三為閨閫房中
Sơ tỉnh nhị táo tam vi khuê khổn phòng trung
Hào sơ là giếng, hào nhị là bếp, hào tam là trong phòng khuê.
Nếu Dụng Thần ở hào sơ Hợi Tí thì có thể tìm trong giếng nước, ở hào nhị có thể tìm trước bếp,hào tam thì có thể tìm thấy trong phòng. Nếu phục dưới hào tam Quan Quỷ thì có thể tìm trong gian thờ.

6. 水失于池木乃柴薪之內
土埋在地金為磚石之間
Thuỷ thất vu trì, Mộc nãi sài tân chi nội
Thổ mai tại địa, Kim vi chuyên thạch chi gian.
Thuỷ thì mất trong ao, Mộc thì trong củi
Thổ thì chôn trong đất, Kim là trong đống gạch đá.
Tài lâm hào Thuỷ thì vật ở trong ao; Tài lâm hào Mộc thì vật ở trong gỗ củi, trong bụi cây, bụi tre; Tài lâm Kim vượng tướng thì ở trong đồ đồng, sắt, thiếc, mà hưu tù thì ở trong vại chum; Tài lâm hào Thổ vượng tướng thì ở trong gạch đá, hưu tù thì trong ngói, gạch vụn, sỏi…

7. 動入墓中財深藏而不見
Động nhập Mộ trung thâm tàng nhi bất kiến
Động nhập Mộ thì chôn sâu không thấy được.
Nếu Dụng hào nhập Mộ, hoá Mộ hoặc Phục dưới Mộ tức ở trong đồ vật. Muốn biết lúc nào thấy được thì chờ ngày xung khai Mộ.

8. 靜臨世上物尚在而何妨
Tĩnh lâm Thế thượng, vật thượng tại nhi hà phương
Tĩnh mà lâm Thế thì vật còn đó lo gì.
Phàm xem mất mát, Dụng hào không nên động, động tất biến đổi. Nếu được an tĩnh, trì Thế, sinh hợp Thế, chủ vật chưa mất, dễ tìm thấy. Nếu được sinh vượng, bất Không càng dễ nữa.

9. 鬼墓爻臨必在墳邊墓側
Quỷ Mộ hào lâm tất tại phần biên mộ trắc
Lâm vào hào Quỷ Mộ thì ở bên cạnh mồ mã.
Dụng lâm Quỷ Mộ, vật ở trong chùa miếu, vô khí thì trong mồ mã. Nếu ở Nội quái của Bản cung thì ở cạnh linh cửu, hoặc ơ nơi bài vị, gia thêm Đằng Xà e ở nơi tượng Phật, tranh Thần, ở hào tam thì ở trong nhà hương hoả.

10. 日辰合住定然器掩遮藏
Nhật thần hợp trú định nhiên khí yểm già tàng
Nhật thần hợp trú thì bị vật chep lấp.
Dụng hào phát động gặp Nhật thần hợp trú tất nhiên có vật che lấp. Nếu xung mà gặp hợp tất tìm được, mà hợp gặp xung thì khó tìm.

11. 子爻福變妻財須探鼠穴
酉地財逢福德當檢雞栖
Tí hào Phúc biến Thê Tài tu thám thử huyệt
Dậu địa Tài phùng Phúc Đức đương kiểm kê tê
Phúc ở hào Tí biến Thê Tài nên tìm ở hang chuột
Tài ở Dậu gặp Phúc nên kiếm ở chuồng gà.
Tài hoá Phúc, Phúc hoá Tài vật mất tất ở trong hang tổ cầm thú. Như ở hào Tí là bị chuột cắn tha đi, ở hào sơ là hang dưới đất, hào Dần là mèo tha, Sửu là ở chuồng trâu, Ngọ là ở chuồng ngựa, Mùi là chuồng dê, Dậu là chuồng gà, Hợi là chuồng heo. Có hợp là ở bên trong, không hợp thì ở gần đó.

12. 鬼在空中世動則自家所失
Quỷ tại Không trung Thế động tắc tự gia sở thất
Quan Quỷ lâm Không, Thế động là tự nhà làm mất.
Hào không có Quan hoặc Quan lâm Không mà hào Thế động là tự nhà làm mất không phải bị người trộm mang đi.

13. 財伏應下世合則假貨 于人
Tài phục Ứng hạ Thế hợp tắc giả hoá vu nhân
Tài phục ở Ứng được Thế hợp là bị người mượn .
Quan Quỷ hoặc lâm Không, hoặc Phục, hoặc Tử Tuyệt không động mà Tài ở hào Ứng hoặc phục dưới hào Ứng là tự đem cho người mượn[3]. Muốn biết người nào mượn dùng hàod Ứng lâm vào Lục Thân để đoán. Như lâm Tử là bọn trẻ nhỏ chẳng hạn.

14. 若伏子孫當在僧房道院
如伏父母必遺衣笈書箱
Nhược phục Tử Tôn đương tại tăng phòng đạo viện,
Như phục Phụ Mẫu tất di y cấp thư sương
Nếu phục ở Tử Tôn tất tại tăng phòng, đạo viện
Nếu phục Phụ Mẫu tất ở rương áo quần, hòm sách vở.
Dụng hào không hiện ở quẻ, nên xem phục tại nơi nào. Nếu phục tại Tử Tôn vật mất tìm trong chùa chiền, hợc nơi bọn trẻ nhỏ. Nếu phục tại Phụ Mẫu vật ở trong nhà chính hoặc ở nơi bậc tôn trưởng, không hợp thì trong áo quần trong sách, có hợp thì ở trong rương áo quần trong hòm sách. Nếu phục dưới hào Huynh của bản cung thì ở nơi anh chị em, ở tha cung thì ở chỗ bạn bè quen biết.

15. 在內則家中失脫
在外則他處遺亡
Tại nội tắc gia trung thất thoát
Tại ngoại tắc tha xứ di vong
Tại Nội thì mất trong nhà,
Tại ngoại thì để quên nơi khác.
Dụng hào ở Nội quái mất ở trong nhà, tại Ngoại quái mất ở nơi khác.

16. 財伏逢冲必是人移物動
Tài phục phùng xung tất thị nhân di vật động
(Tài hào phục gặp xung tất do người chuyển vật đi )
Tài hào phục ở trong quẻ, được Nhật thần, động hào ám xung, nếu Quan Quỷ suy tĩnh thì vật bị người chuyển đi mà không phải bị người lấy trộm.

17. 鬼興出現定為賊竊 人偷
Quỷ hưng xuất hiện định vi tặc thiết nhân du.
Quỷ xuất hiện động chắc chắn bị giặc cướp, người lấy đi.
Quan Quỷ không hiện trong quẻ hoặc lâm Không hoặc suy Tuyệt, bất động đều không phải do người trộm. Quẻ Du Hồn thì phần lớn do quên. Nếu hao Quan Quỷ biến động mới là bị người lấy trộm.




[1] Bản cung tức Chính quái. Trong bói dịch, quẻ ban đầu là Chính quái, có hào động biến đổi mà trở thành Biến quái tức Tha cung.

[2] Lời giải này khác với nội dung của câu Phú.

[3] vật tưởng bị mật mà thật ra đem cho người mượn

[maphuong]

18. 陰女陽男內卦則家人可决
生壯墓老他宮則外賊無疑
Âm nữ dương nam Nội quái tắc gia nhân khả quyết
Sinh tráng Mộ lão, tha cung tắc ngoại tặc vô nghi.
Âm là gái, dương là trai, Nội quái có thể đoán chắc là gia nhân
Sinh là mạnh, Mộ là già, ở tha cung tức là cướp ở bên ngoài, chẳng phải nghi ngờ.
Hào Quỷ thuộc dương là nam lấy trộm, thuộc âm là nữ lấy trộm. Âm hoá Dương là nữ lấy trộm với nam, Dương hoá Âm là nam lấy trộm gởi cho nữ. Quan sinh vượng thì người lấy trộm là tráng niên, Mộ Tuyệt là lão niên, Thai Dưỡng là trẻ con, bị Hình là người bị bệnh. Quan ở bản cung nội quái là trong nhà lấy trộm, tha cung Nội quái là người thuê nhà, hoặc người khác họ ở trong nhà lấy trộm.

19. 乾宮鬼帶螣蛇西北方瘦 長男子
巽象官加白虎東南上肥胖陰人
Càn cung Quỷ đới Đằng Xà, Tât Bắc phương sấu trường nam tử
Tốn tượng Quan gia Bạch Hổ. Đông Nam thượng phì bán âm nhân.
Quỷ ở cung Càn có Đằng Xà là người nam ốm cao ở phương Tây Bắc
Quan thuộc cung Tốn thêm Bạch Hổ là người nữ béo mâtp ở phương Đông Nam.
Đây là nói đến dùng bát quái để định phương hướng, Lục thần để định hình dáng giặc cướp. Như Quỷ ở cung Càn là người ở phương Tây Bắc, ở Tốn là người ở phương đông Nam, có Đằng Xà thì thân dài mà ốm, có Bạch Hổ vượng tướng thì to mập, hưu tù thì gầy ốm.Ngoài ra cứ phỏng theo như thế mà đoán.

20. 與世刑冲必是冤仇相聚
與福交變必然僧道同謀
Dữ Thế hình xung tất thị oan cừu tương tụ
Dữ Phúc giao biến tất nhiên tăng đạo đồng mưu.
Hình xung với Thế tất tất vì thù oán hiềm khích
Động biến với Phúc tất do tăng đạo[1] đồng mưu.
Hào Quỷ với Thế hình xung, thì cướp vốn có hiềm thù, sinh hợp với Thế là người vốn thân thuộc. Quỷ hoá Tử, Tử hoá Quỷ tất có tăng đạo lẫn lộn vào bên trong.

21. 鬼遇生扶慣得中間滋味
Quỷ ngộ sinh phù quán đắc trung gian tư vị
Quỷ được sinh phò thì vốn đã quen nghề này rồi.
Hào Quỷ vô khí lại lâm Tử Tuyệt, nếu được Nhật thần, động hào phò khởi, thì tên trôm cướp này đã quen đánh mùi rồi. Nếu là Nguyệt kiến tức cường đạo, là Thái Tuế thì cướp lâu năm.

22. 官興上下須防內 外勾連
Quan hưng thượng hạ tu phòng nội ngoại câu liên
Quan động ở Thượng, Hạ quái nên phòng trong ngoài câu kết.
Quẻ có hai hào Quỷ, trộm chẳng phải một người, cả hai đều động thì trong ngoài thông đồng. Nếu Nội động Ngoại tĩnh thì gia nhân trộm với người ngoài; Ngoại động Nội tĩnh thì trong nhà có người biết sự tình.

23. 木剋 六爻窬牆而入
金傷三位穿壁而來
Mộc khắc lục hào du tường nhi nhập
Kim thương tam vị xuyên bích nhi lai
Mộc khắc hào lục đào tường mà vào
Kim khắc hào tam khoét vách mà đến.
Mộc Quỷ khắc Thổ nên đào tường, đào hang. Kim Quỷ khắc Mộc nên vạch rào, xẻ vách. Hoả Quỷ khắc Kim nên bẽ khoá cạy móc. Thuỷ Quỷ khắc Hoả nên tạt nước tắt đèn. Thổ Quỷ khắc Thuỷ nên vượt khe lội hào. Mộc Hoả biến đổi thì có đèn soi cầm gậy…Muốn biết theo nơi mào mà vào thì dùng chỗ Quỷ khắc mà định. Như Mộc Quỷ khắc hào lục thì nhảy tường mà vào, khắc hào sơ thì đào hang ở cửa sau mà vào.

24. 世去冲官失主必曾驚覺
Thế khử xung Quan thất chủ tất tằng kinh giác
Thế khử xung Quan thì người mất của giật mình tỉnh giấc.
Thế xung hào Quỷ, người mất biết, Ứng xung Quỷ người khác biết được, bàng hào xung Quỷ người ở bên biết được.

25. 日來 剋鬼賊心亦自驚疑
Nhật lai khắc Quỷ tặc tâm diệc tự kinh nghi
Nhật thần khắc Quỷ, cướp trong lòng cũng sợ hãi.
Quỷ bị Nhật thần, động hào hình khắc thì cướp lo sợ, tất sẽ bị bắt.

26. 子動丑宮問牧童定知消息
福興酉地見酒客可探情由
Tử động Sửu cung vấn mục đồng định tri tiêu tức
Phúc hưng Dậu địa kiến tửu khách khả thám tình do
Tử động ở hào Sửu, dò hỏi tin ở mục đồng
Phúc động ở Dậu, hỏi thăm khách uống rượu để biết tình hình.
Tử động tất có người thấy được, hỏi có thể biết tin tức. Nếu ở hào Tí có thể hỏi nơi người đàn ông đầu trần, hay người đánh cá; tại hào Sửu có thể hỏi người chăn trâu, nứng kẻ xây tường; tại hào Dần hỏi người thợ mộc, người gánh tre; ở hào Mão hỏi người bán dép, gánh củi, gánh cỏ…;tại hào Thìn hỏi những người đào dông đào giếng, cày bừa gần sông,..; tại hào Tị hỏi người con gái mặc áo đỏ hoặc gả ăn mày chơi rắn; tại hào Ngọ hỏi người đun lò, đót lửa thắp đèn hoặc người cỡi ngựa..; tại hào Mùi hỏi người gánh tro canh tác, người chăn dê; tại hào Thân hỏi ngườịth đồng thợ sắt, hoặc người chơi đùa với khỉ; tại hào Dậu hỏi người thợ kim, người uống rượu, kẻ bắt gà,,,; tại hào Tuất hỏi người lội bùn cày đất, dẫn chó,,;tại hào Hợi hỏi người gánh nước, kẻ đạp xe, gặt áo hoặc tắm…


27. 兄 動 劫 財 若 卜 起 贓 無 處 覓
Huynh động Tài nhược bốc khởi tang vô xứ mịch
Huynh động khắc Tài, nếu bói tang vật thì không biết đâu mà tìm.
Bói xem về tangvật cùng tìm vật, nếu thấy Huynh động đều chủ vật mất thất tán, cuối cùng khó tìm được.

28. 官 興 剋 世 如 占 捕 盜 必 傷 身
Quan hưng khắc Thế, như chiêm bổ đạo tất thương thân
Quan động khắc Thế, xem bắt cướp tất hại thân.
Phàm xem bắt cướp cần Thế vượng Quỷ suy. Thế động Quỷ tĩnh thì đễ bắt cướp. Nếu hào Quỷ vượng động khắc Thế thì ngược lại nên đề phòng kẻo bị hại.

29. 世 值 子 孫 任 彼 強 梁 何 足 慮
Thế trị Tử Tôn, nhậm bỉ cường lương hà túc lự
Thế trị Tử Tôn, mặc cướp mạnh chẳng đáng lo.
Tử là người bắt giặc. Nếu tử vượng động hoặc lâm Thế, hoặc Nhật Nguyệt lâm đấy, tức Quỷ bị chế, tất bắt giặc được. Nếu gặp giặc hung ác cường bạo cũng không đáng lo.

30. 鬼 臨 墓 庫 縱 能 巡 捕 亦 難 擒
Quỷ lâm Mộ Khố túng năng tuần bổ diệc nam cầm
Quỷ nhập Mộ nếu vây bắt cũng khó được.
Quỷ hào nhập mộ hoặc hoá nhập Mộ, hoặc ơhục dưới Mộ đều chủ giặc trốn kỹ, khó bắt được. Phải đợi Nhật thần, động hào phá Mộ mới bắt được.

31. 日 合 賊 爻 必 有 窩 藏 之 主
Nhật hợp tặc hào tất hữu oa tàng chi chủ
Nhật thần hợp với hào giặc là có chủ đồng loã tàng trữ.
Quỷ là hào giặc, coi bắt giặc cướp mà có hợp với giặc tất có người đồng loã cất giữ, không thể tìm được. Đợi ngày xung hợp mới có thể bắt được.

32. 動 冲 鬼 煞 還 逢 指 示 之 人
Động xung Quỷ sát hoàn phùng chỉ thị chi nhân
Động xung với Quỷ sát thì gặp người chỉ điểm.
Hào Quỷ gặp xung động, cùng bị khắc tất có người chỉ nơi cướp ẩn núp.

33. 卦 若 無 官 理 當 論 伏
財如 發 動 墓 處 推 詳
Quái nhược vô Quan lý đương luận Phục
Tài như phát động Mộ xứ suy tường
Quẻ nếu không Quan nên luận Phụ
Tài như phát động, suy rõ tại Mộ.
Bắt cướp mà không có hào Quan giặc tất ẩn núp, nên xem hào Quan phục tai nơi nào tất biết giặc ở tại đâu. Nếu phục dưới hào Tài thì ở nhà vợ chẳng hạn. Nếu biến thành Quan thì luận tại biến hào, không cần xem hào Phục nữa. Nếu bói về đồ tàng trữ mà hào tài phát động, xem Mộ tại nơi nào tất biết nơi cất giấu.

34. 伏 若 剋 飛 終 被 他 人 隱 匿
飛 如 剋 伏 還 為 我 輩 擒 拿
Phục nhược khắc Phi chung bị tha nhân ẩn nặc
Phi như khắc Phục hoàn vi ngã bối cầm na[2]
Phục ở đây chỉ luận hào Quỷ, còn Phi thì luận hào Thế. Nếu Quỷ phục dưới Thế khắc Phi cuối cùng khó bắt được. Như Phi khắc Phục tất sẽ bắt được.

35. 若 伏 空 爻 借 賃 屋 居 非 護 賊
Nhược phục Không hào tá nhậm ốc cư phi hộ tặc
Nếu phục ở hào Không thì thuê nhà mà ở chẳng phải trợ giúp giặc.
Quỷ phục dưới hào Không là thuê nhà ở mà không phải oa tàng, hoặc ẩn trú tại nhà người khác mà không chứa chấp. Về sau bại lộ.

36. 如 藏 世 下 提 防 竊 盜 要 留 心
Như tàng Thế hạ đề phòng thiết đạo yếu lưu tâm
Nếu phục dưới Thế cần lưu tâm đề phòng trộm cướp.
Phàm xem phòng trộm cướp cần nhấts là hào Quỷ suy tĩnh cùng lâm Không hoặc Quỷ bị Nhật thần xung tánhoặc Tử Tôn khắc chế đều là điềm tốt. Nếu hào Quỷ không bị chế, động khắc hào Thế sẽ bị hại. Nếu Quỷ phục dưới hào Thế tuy vô sự nhưng đến lúc sẽ lộ ra, cần đề phòng.

37. 倘 失 舟 車 衣 服 不 宜 妻 位 交 重
或 亡 走 獸 飛 禽 切 忌 父 爻 發 動

Thảng thất chu xa y phục bất nghi Thê vị giao trùng
Hoặc vong tẩu thú phi cầm thiết kỵ Phụ hào phát động
Nếu mất xe thuyền quần áo không nên Thê Tài giao động
Hoặc mất thú vật kỵ nhất là Phụ hào phát động.
Thất thoát không phải hoàn toàn lấy hào Tài làm Dụng thần. Nếu mất xe thuyền, áo quần, văn thư tất lấy hào Phụ Mẫu làn Dụng thần. Cho nên rất kỵ hào Tài động. Nếu mất chim thú lấy Tử Tôn làm Dụng thần, cho nên kỵ hào Phụ phát động khắc Tử tất khó tìm. Học giả nên linh động.

卦 爻 仔 細 搜 求 - 盜 賊 難 逃 捉 獲
Quái hào tử tế sưu cầu - Đạo tặc nan đào tróc hoạch
Kỹ càng tìm xem các hào - Giặc cướp khó tránh bị bắt.




[1] Tăng là thầy chùa tu Phật , Đạo là đạo sĩ tu tiên

[2] Từ này âm Hán Việt là nã nhưng phiên thiết là na

[maphuong]

Chương 14

23. XUẤT HÀNH

出 行

人 非 富 貴 焉 能 坐 享 榮 華
苟 為 利 名 甯 免 奔 馳 道 路
然或 千 里 之 迢 遙
夫 豈 一 朝 之 跋 涉
途 中 休 咎 若 箇 能 知
就 裏 灾 祥 神 靈 有 準

Nhân phi phú quí yên năng toạ hưởng vinh hoa
Cẩu vi lợi danh ninh miễn bôn trì đạo lộ
Nhiên hoặc thiên lý chi chiêu dao
Phù khởi nhất triêu chi bạt thiệp
Đồ trung hưu cửu nhược cá năng tri
Tựu lý tai thường thần linh hưũ chuẩn

Người chẳng được phú quí làm sao ngồi hưởng vinh hoa
Nếu chẳng vì lợi danh thà tránh bôn ba trên đường
Nhưng vì đường sá xa xôi
Há có thể lặn lội một sớm một chiều
Giữa đường tốt xấu nếu người nào có thể biết
Thì trong đó may rủi thần linh đã có định.

1. 父 為 行 李 帶 刑 則 破 損 不 中
妻 作 盤 纏 生 旺 則 豐 盈 足 用
Phụ vi hành lý đới hình tắc phá tổ bất trung
Thê tác bàn triền sinh vượng tắc phong dinh túc dụng

Phụ là hành lý, bị hình khắc thì hao tổn không vừa ý
Thê là thức dùng, sinh vượng tất dồi dào đủ dùng.

Xuất hành lấy Phụ Mẫu làm hành lý, vượng tướng thì nhiều loại, hưu tù thì ít loại. Vượng mà lâm Không thì tuy có cũng chẳng nhiều, bị hình hại là những vật đã cũ hư nát. Thê là tài vật, tiền vốn, vượng tướng thì dồi dào, hưu tù thì ít ỏi. Nếu Huynh động hoá Tài thì hùn vốn hoặc tiền mượn chứ không phải của mình.

[maphuong]

2. 世 如 衰 弱 那 堪 水 宿 風 餐
Thế như suy nhược na kham thuỷ túc phong xan
Thế nếu suy nhược làm sao chịu nỗi gió sương .
Thế là mình, sinh vượng thì mạnh khoẻ, hưu tù thì mệt mỏi, cho nên không chịu nỗi vất vả vì sương gió.

3. 應 若 空 亡 難 望 謀 成 事 就
Ứng nhược Không vong, nan vọng mưu thành sự tựu
Ứng nếu lâm Không, khó mong mưu sự thành tựu.
Ứng hào là nơi đến, rất sợ Không vong, chủ nơi đó vắng vẻ, mưu sự khó thành không có thể vừa ý để trở về.

4. 間 爻 安 靜 往 來 一 路 平 安
Gian hào an tĩnh vãng lai nhất lộ bình an
Gian hào an tĩnh đi lại dọc đường bình yên.
Gian hào là những nơi đi qua, động tất dọc đường bị cản trở, nếu được an tĩnh thì đi lại bình an không cản trở. Gian hào lâm Tài Phúc động thì mưu tính dọc đường còn lợi hơn nơi mình đến.

5. 太 歲 剋 冲 行 止 終 年 撓 括
Thái Tuế khắc xung,hành chỉ chung niên nạo quát
Thái Tuế khắc xung, đi lại suốt năm chẳng ra gì.
Thái Tuế phát động xung khắc hào Thế, thì người xem đi ra ngoài suốt năm không lợi. Nếu có Bạch Hổ, hung sát thì chẳng phải là điềm tốt.

[maphuong]

6. 世 傷 應 位 不 拘 遠 近總 宜 行
應 剋 世 爻 無 問 公 私 皆 不 利
Thế thương Ứng vị bất cẩu viễn cận tổng nghi hành,
Ứng khắc Thế hào vô vấn công tư giai bất lợi
Thế khắc hại Ứng không kể xa hay gần đều nên đi
Ứng khắc Thế, chẳng cần biết công hay tư đều bất lợi.
Thế khắc Ứng là ta chế nơi đến, nên đi thông suốt chẳng có gì cản trở. Ứng khắc Thế thì nơi đến bế tắc. Nếu Thế bị động hào, Nhật thần hình khắc càng bất lợi.

7. 八 純 亂 動 到 處 皆 凶
Bát thuần loạn động đáo xứ giai hung
Bát thuần là quẻ Lục xung, sáu hào không hoà nhau. Nếu lại loạn động thì làm sao tốt được.
8 兩 間 齊 空 獨 行 必 吉
Lưỡng gian tề Không độc hành tất cát
Hai gian hào đều lâm Không, đi một mình mới tốt.
Gian hào nếu lâm Khôngchủ không có cản trở, lại là bạn đồng hành. Nếu hai gian hào đều lâm Không thì nên đi một mình, khỏi phải liên luỵ vì bạn đồng hành.

9. 世 動 訂 期, 變 鬼 則 自 投 羅 網
官 臨 畏 蓄, 化 福 則 終 脫 樊 籠
Thế động đính kỳ biến Quỷ tắc tự đầu la võng
Quan lâm uý súc hoá Phúc tất chung thoát phiền lung
Thế động tất đã ấn định ngày đi, biến Quỷ thì lao đầu vào lưới
Quan thì lọt vào nơi đáng sợ, hoá Phúc thì rồi cũng thoát khỏi lồng.
Thế hào không động thì ngày đi chưa định, động thì ngày đi đã định rồi. Thế Ứng đều động nên đi xa. Nếu Thế động biến thành hào Quỷ chủ về sau gặp tai hoạ, hoặc Quỷ trì Thế là tượng loanh quanh sợ sệt muốn đi mà chẳng dám đi. Quỷ hoá Tử Tôn thì tuy tai hoạ nhưng không đáng sợ.

[maphuong]

10. 靜 遇 日 冲 必 為 他 人 而 去
動 逢 間 合 定 因 同 伴 而 留
Tĩnh ngộ Nhật xung tất vi tha nhân nhi khứ,
Động phùng gian hợp định nhân đồng bạn nhi lưu
Tính gặp Nhật xung tất vì người khác mà đi,
Động mà hợp với gian hào vì bạn đồng hành mà ở lại.
Thế hào an tĩnh gặp Nhật thần, động hào ám xung thì người khác nhờ mình đi chẳng phải mình tự đi. Nhật thần tính khởi, hợp khởi cũng vậy. Nếu Thế hào phát động, gặp Nhật thần, động hào hợp trú, thì sắp đi mà vướng bận chưa thể khởi hành được, nếu hợp gian hào là đồng bạn níu lại. Muốn đoán ngày đi tất vào ngày xung[1].

11. 世 若 逢 空 最 利 九 流 出 往
Thế nhược phùng Không tối lợi cửu lưu xuất vãng
Thế nếu gặp Không, rất lợi cho bọn cửu lưu xuất hành.
Thế lâm Không đi không thành, gượng đi rồi cũng khó vừa lòng, vất vả vô ích.Bọn cửu lưu, nghệ thuật hoặc là người nha môn thì chẳng cần lợi nên ngược lại là tốt.

12. 土 如 遇 福 偏 宜 陸 地 行 程
Thổ như ngộ Phúc nghi lục địa hành trình
Thổ nếu gặp Phúc nên đi đường bộ.
Trong quẻ Hoả Thổ là đường bộ, Thuỷ Mộc là đường thuỷ. Nếu lâm Tài zPhúc thì cát, lâm Quan Quỷ thì hung.

[1] Có thế xung Thế, xung hào hợp.

[maphuong]

13. 鬼 地 墓 鄉 豈 堪 踐 履
財 方 父 向 卻 可 登 臨
Quỷ địa Mộ hương khởi kham tiễn lý
Tài phương Phụ hướng khước khả đăng lâm
Tại Quỷ tại Mộ há dám cất bước
Phương Tài, hướng Phụ có thể lên đường.
Quỷ, Mộ cùng Tài Phụ là nói đến vị trí của hào Thế nếu người đi tự xem. Phương Quan Quỷ cùng phương Quỷ Mộ, phương Mộ của Thế, cùng phương khắc Thế là những phương hung không nên đến đó. Nên đến phương Tài Phúc cùng phương sinh Thế mới đại cát lợi.

14. 官 挈玄 爻 刑 剋 盜 賊 驚 憂
Quan khiết Huyền hào hình khắc đạo tặc kinh ưu
Quan mang Huyền Vũ mà khắc là lo sợ giặc cướp).
Quan Quỷ lâm Huyền vũ vốn là giặc cướp, nếu hình khắc Thế hào thì khó tránh lo sợ giặc cướp.

15. 兄 乘 虎 煞 交 重 風 波 險 阻
Huynh thừa Hổ sát giao trùng phong ba hiểm trở
Huynh mang Bạch Hổ động khắc là sóng gió hiểm nguy.
Huynh hào có Bạch Hổ cùng Kỵ thần đều động hoặc Quỷ tại cung Tốn động khắc Thế đều nguy hiểm về sóng gió.

[maphuong]

16. 妻 來 剋 世 莫 貪 無 義 之 財
財 合 變 官 勿 戀 有 情 之 婦
Thê lai khắc Thế mạc tham vô nghĩa chi tài
Tài hợp biến Quan vật luyến hữu tình chi phụ
Thế khắc Thế chớ hàm tiền phi nghĩa,
Tài hợp biến Quan chớ mê phụ nữ đa tình.
Tài động hình khắc Thế hào sợ vì tiền mà mang hoạ. Thế và Tài tương hợp mà Tài động biến thành Quan Quỷ, hình khắc Thế cũng mang hoạ. Cho nên mới bảo chớ tham tiền bất nghĩa, e vì sắc mà tai ương, tránh đi cuối cùng sẽ tốt.

17. 父 遭 風 雨 之 淋 漓 舟 行 尤 忌
Phụ tao phong vũ chi lâm li chu hành vu kỵ
Phụ Mẫu thì gặp gió mưa dầm dề, đi thuyền rất kỵ.
Phụ Mẫu là thần lo lắng vất vả, động tất lặn lội trên đường không an ổn hưởng lợi. Nếu Phụ hình khắc Thế hào tất gió mưa ngăn trở. Phụ là thuyền bè, khắc Thế thì đi thuyền không lợi,cho nên rất kỵ.

18. 福 遇 和 同 之 伴 侶 謁 貴 反 凶
Phúc quá hoà đồng chi bạn lữ, yết quý phản hung
Phúc thì gặp bạn đồng hành, nhưng ywts kiến kẻ quyền quí tất hung.
Tử Tôn trì Thế thì rất tốt, chủ gặp bạn đồng hành tốt, đi đường bình yên. Nếu vì yết kiến người quyền quí mà xuất hành thì không nên. Tử động khắc Quan nên ngược lại không có lợi.

19 艮 宮 鬼 坐 寅 爻 虎 狼 仔 細
Cấn cung Quỷ toạ Dần hào hổ lang tử tế
Tại cung Cấn, Quỷ ở hào Dần thì cẩn thận về sói cọp.
Cấn là núi, Dần thuộc cọp. Nếu thuộc cung Cấn mà Quỷ ở Dần là cọp sói. Nếu Quỷ không khắc Thế thì sói cọp vô hại với ta, nếu khắc Ứng tất hại người khác.

[maphuong]

20. 卦 見 兄 逢 蛇 煞 光 棍 宜 防
Quái kiến Huynh phùng xà sát, quang côn nghi phòng
Quẻ gặp Huynh với Đằng Xà khắc hại, nên phòng bọn côn đồ.
Huynh đệ chủ cướp Tài, nếu Huynh có Đằng Xà động tất có côn đồ cướp của cải, nếu không chế được Huynh hào thì nên phòng, mà chế được thì vô hại.

21. 鬼 動 間 中 不 諧 同 侶
Quỷ động gian trung bất hài đồng lữ
Quỷ ở gian hào động, không hoà hợp với bạn đồng hành.
Quỷ ở gian hào động, nếu không bất hoà với bạn đồng hành, không thì bạn bị ốm đau, còn khắc Thế thì xấu.

22. 兄 興 世 上 多 費 盤 纏
Huynh hưng Thế thượng đa phí bàn triền
Thế ở Huynh động, hao phí linh tinh rất nhiều.
Huynh Đệ hào chủ hao tán tiền của. Nếu trì Thế tất tự mình hao phí, không ở hào Thế tất vì người khác mà hao phí của ta.

23. 一 卦 如 無 鬼 煞 方 得 如 心
Nhất quái như vô Quỷ sát phương đắc như tâm
Một quẻ nếu không có Quỷ Sát mới được vừa lòng.
Quan Quỷ chủ tai hoạ, cho nên không nên gặp. Vì thế không xuất hiện hoặc an tĩnh hoặc bị khắc chế, bị Phục mới vô hại.

24. 六 爻 不 見 福 神 焉 能 稱 意
Lục hào bát kiến Phúc thần yên năng xứng ý
Sáu hào đều không có Phúc thần, làm sao vừa ý.
Tử là Phúc Đức lại là thần giải ách, nếu Tử không hiện ở quẻ hoặc lâm Không thì không thể chế Quan Quỷ, tất Quỷ sát chuyên quyền e có tai hoạ.

[maphuong]

25. 主 人 動 遇 空 亡 半 途 而 返
Chủ nhân động ngộ Không vong bấn đồ nhi phản
Chủ nhân động lâm Không, nửa đường quay về.
Xem xuất hành nên biết rõ người nào đi. Như xem cho con cháu thì Tử Tôn là Chủ nhân tức Dụng thần. Ngoài ra cứ phỏng theo thế. động gặp Không vong, nửa đường trở lui, động hoá thoái thần cũng thế.

26. 財 氣 旺 臨 月 建 滿 載 而 回
Tài khí vượng lâm Nguyệt kiến mãn tải nhi hồi
Tài vượng lâm Nguyệt kiến tất chở đầy hàng mà về.
Xuất hành mà được hào Tài vượng lâm Nguyệt kiến sinh hợp Thế, trì Thế không bị hình khắc chủ chất đầy hàng về nhà.

27. 但 能 趨 吉 避 凶
何 慮 登 高 涉 險
Đãn năng xu cát tị hung
Hà lự đăng cao thiệp hiểm
Đã biết tìm cát tránh hung
Lo gì lên cao vượt hiểm.

[maphuong]

Chương 15
CẦU SƯ
求 師
TÌM THẦY

捐 金 饌 食 教 養 雖 賴 乎 嚴 君

明 善 復 初 啟 發 全 資 夫 先 覺

Quyên kim soạn thực giáo dưỡng tuy lại hồ nghiêm quân

Minh thiện phục sơ khải phát toàn tư phù tiên giác

Bỏ tiền bạc nuôi dạy tuy cậy nhờ vào cha

Mở mang bước đầu rõ điều lành toàn dựa vào thầy.

1. 凡 求 師 傅

須 究 文 書

Phàm cầu sư phó

Tu cứu VănThư

Tìm thầy dạy bảo

Phải xét Văn thư.

Văn thư tức Phụ Mẫu. Hào Phụ Mẫu là thư tịch, học quán, thành tích học tập.



2. 用 居 弱 地 必 不 範 不 模

若 在 旺 鄉 則 可 矜 可 式

Dụng cư nhược địa tất bất phạm bất mô

Nhược tại vương hương tắc khả căng khả thức

Dụng thần hưu tù tất chẳng có gì là mô phạm

Nếu được vượng tướng tấ có thê làm mẫu mực.

Thầy được mời dạy không biết thứa bậc ra sao, nên dùng hào Ứng làm Dụng thần. Nếu có danh phận thứ bậc thì không thể dùng hào Ứng, nên lấy danh phận mà luận. Như học trò đi tìm thầy mà bói, không kể thầy già hay trẻ đều lấy hào Phụ Mẫu làm thầy. Nếu Dụng thần hưu tù thì thầy đó kém cỏi không đáng làm mô phạm cho người khác, còn vượng tướng hữu khí thì thông minh, uyên bác là học giả mẫu mực.

3. 臨 刑 臨 害 好 施 夏 楚 之 威

Lâm hình lâm hại hiếu thi hạ sở chi uy

Lâm Hình hại thì thích dùng roi vọt.

Hạ sở là roi để răn dạy. Nếu Dụng thần mang hình hại, Bạch Hổ thì thầy tính nóng thiếu nhân từ tất thích roi vọt, nếu vượng thì càng gia tăng.

4. 逢歲 逢 身 業 擅 束 修 之 養

Phùng tuế phùng Thân nghiệp thiên thúc tu chi dưỡng

Gặp Tuế, gặp Thân thì chuyển nghề lấy bổng lộc.

Dụng hào, Quái thân hoặc trì Thái Tuế, vị thầy này chuyên lấy nghiêm khắc làm nghề cốt để lấy bổng lộc nuôi gia đình.

5. 兌 金 震 巽 雜 學 堪 推

離 火 乾 坤 專 經 可 斷

Đoài Kim, Chấn, Tốn tạp học kham suy

Li Hoả, Càn, Khôn chuyên kinh khả đoán

Đoài Kim, Chấn, Tốn là tạp học khó định

Li Hoả, Càn, Khôn là chuyên về Kinh.

Phàm để đoán thầy chuyên Kinh hay tạp học, phải lấy hào Phụ ở năm quẻ Chấn, Tốn, Cấn, Khảm, Đoài là tạp học, còn 3 quẻ Li, Càn, Khôn là chuyên kinh[1]

6. 本 象 同 鄉 在 內 則 離 家 不 遠

他 宮 異 地 在 外 則 隔 屬 須 遙

Bản tượng đồng hương tại nội tắc li gia bất viễn

Tha cung dị địa tại ngoại tắc cách thuộc tu dao.

Ở bản cung nội quái thì không rời xa nhà

Tại Tha cung ngoại quái ở cách xa.

Dụng hào tại bản cung mà ở ngoại quái là người bản xứ, mà chỗ ở thì xa. Tại Tha cung nội quái thì người khác quận mà chỗ ở thì gần.

[1] Chuyên Kinh ở đây chỉ chuyên học về kinh sách của nhà Nho, còn tạp học tất học nhiều thứ như Nho, Y ,Lý, Số chẳng hạn…