Cứ mỗi dịp đông về, khi những cơn mưa rả rích, kéo dài lê thê hết ngày này sang ngày khác, bà tôi thường nấu chè lục tàu xá. Bà bảo: “Chè này ăn lúc nóng mới ngon nên thưởng thức vào mùa đông là hợp nhất”.
Lục tàu xá hay còn gọi là lục đậu sa (綠豆沙) có nghĩa là đậu xanh đã nát nhuyễn. Đây là một trong những món ăn của người Hoa Kiều. Vài trăm năm trước đây, khi đến vùng đất kinh kỳ lập nghiệp, họ đã đem theo công thức nấu chè từ quê cha đất tổ. Bà tôi vốn là một người con gái gốc Hoa kết duyên cùng ông tôi là chàng trai đất Huế. Bà kể: “Ông tôi rất thích ăn chè lục tàu xá do chính tay bà nấu, nhờ đó mà tình cảm hai ông bà lúc nào cũng thắm thiết”. Tính tôi giống tính ông, có lẽ vì vậy mà tôi đã nghiền món chè này từ bao giờ.
Mùa đông xứ Huế với những ngày mưa triền miên không dứt. Cái lạnh, cái rét có vẻ không dễ chịu chút nào. Thưở nhỏ, khi không thể tung tăng chạy nhảy với chúng bạn, tôi thường ở nhà phụ giúp bà nấu chè lục tàu xá. Nguyên liệu chủ yếu để nấu chè là đậu xanh tách vỏ, đường cát, một ít bột báng và vỏ quýt. Đậu xanh được hầm chín nhừ đến khi tan mịn, thêm bột báng đã luộc sơ và đường cát vào khuấy đều. Khi chè gần chín, bà rắc một ít vỏ quýt đã sắc sợi lên mặt. Ngồi bên bếp lửa hồng, nhìn nồi chè đặc quánh, sền sệt ngả sang màu vàng lấm tấm những hạt bột báng màu trắng cộng thêm mấy sợi quýt màu vàng trông thật đẹp mắt. Hương thơm dìu dịu, thoang thoảng khiến tôi nuốt nước miếng ừng ực. Khi đã dành phần cho mọi người trong nhà, bà múc cho tôi một chén chè nóng hổi. Nhìn những làn khói bay lên từ trên miệng chén, tôi có cảm giác cái lạnh của mùa đông tan biến đi đâu hết.
Chè có vị ngọt sắc mà ít loại chè nào có được. Cái ngọt của đường cát hòa quyện trong vị béo bùi của đậu xanh, bột báng và vị the của vỏ quýt. Lục tàu xá có tác dụng thanh nhiệt, rất tốt cho sức khỏe. Những lúc tôi bị cảm sốt hay viêm họng, không ăn được gì, bà liền nấu chè lục tàu xá. Chỉ cần ngửi thấy mùi thơm của nó là tôi đã có cảm giác thèm ăn rồi. Bà tôi khuyên “Khi ăn, đừng nuốt vội, phải ngậm từ từ để cảm nhận vị ngọt béo của nó tan trong vài giây và nghe ra hương vị của lục tàu xá trong những ngày mưa dầm thấm đất”.
Ngày nay, chè lục tàu xá không chỉ hiện diện trong các gia đình người Hoa mà đã có mặt khắp nơi. Nếu có dịp đến thăm các ngôi chùa của xứ Huế vào ngày rằm, bạn sẽ được các ni sư mời ăn món chè lạ miệng này. Trong thực đơn của quán chay Liên Hoa trên đường Lê Quý Đôn cũng có loại chè này. Giờ đây bà tôi không còn nữa, thỉnh thoảng tôi vẫn thường đến đây như để tìm lại dư vị món chè mà bà đã nấu ngày nào. Tuy không giống với chén chè ngày xưa nhưng nó vẫn có một sức cuốn hút đặc biệt. Có lần, một người bạn của tôi ngoài Bắc vào chơi. Sau khi đã dẫn bạn đi thăm các lăng tẩm đền đài xứ Huế, tôi mời bạn đến quán Liên Hoa ăn chè lục tàu xá. Vừa nếm thử, bạn tôi tấm tắc khen ngon. Dù bây giờ người bạn đó đã đi xa nhưng cô ấy vẫn thường nhắc đến chè lục tàu xá mỗi khi nhớ về Huế.
Tuy đó chưa hẳn là món chè ngon nhất nhưng với tôi, lục tàu xá do chính tay bà tôi nấu mãi mãi là món quà đầy ắp kỷ niệm.
Theo: Huế xưa và nay
Nguồn: