2 replies to this topic

[CaiLonCoCa]

SÌNH CA BAN ĐÊM - ĐÊM HÁT THỨ 5: CA HỢP HÔN ( 26 mục)
1.
Hợp hôn điểm qua hỏi anh kim cộng kim
Khả kham được để hỏi anh học tài
Có sáu mệnh để lại em không biết
Chỉ sợ hợp vào mệnh lại sai

2.
Hợp hôn đích bảo kim cộng kim
Vợ chồng không tốt, hay cô đơn
Ngày làm lao động thì không muốn
Năm tháng ẩu đả chẳng ai hơn

3.
Hợp hôn đích bảo kim cộng thủy
Vợ chồng hào hợp đẹp lắm thay
Lộc mệnh để lại Senh đều tốt
Sinh ra con cháu đều hay muôn phần

4.
Hợp hôn đích bảo kim cộng mộc
Vợ chồng trong sáng như sao chiếu vào nhà
Lác mềnh để cho như tơ lụa
Năm tháng mặc đẹp du phương xa

5.
Hợp hôn đích bảo kim cộng hỏa
Vợ chồng bất hợp bị người chê
Lộc mình hợp lại hay độc nhất
Nói chung chẳng đẹp dễ phân li

6.
Hợp hôn bảo đích kim cộng thổ
Vợ chồng hợp ý đúng là duyên
Vợ chồng hợp mệnh thì phúc quý
Thành đôi chung thủy thọ vạn niên

7.
Hợp hôn đích bảo mộc với mộc
Vợ chồng ngày tháng cây xát cây
Vợ chồng ngày tháng đa cực khổ
Ám chịu cực khổ cá chạm vày

8.
Hợp hôn đích bảo mộc cộng kim
Vốn kim khắc mộc tại sơn lâm
Phu thê nhợt dạ đa tượng khắc
Chiều chiều ẩu đả quá dinh rầm

9.
Hợp hôn đích bảo mộc với thuỷ
Phu thê nhị mệnh cai quản canh lương
Phu thê nhị mệnh hòa hợp tốt
Niên niên hạnh phúc hưởng cao lương

[CaiLonCoCa]

10.Hợp hôn đích bảo mộc với hỏa
Lửa theo cây mục rất khó lường
Phu thê nhị mệnh đẹp trắc trở
Gia tài đường nhiên khó dày dương

11. Hợp hôn đích bảo mộc cộng thổ
Vợ chồng không khéo bị ăn xin
Nhà thiếu vật chất luôn tâm ám
Ám ảnh do mệnh mất lòng tin

12. Hợp hôn đích bảo thủy với thủy
Vợ chồng nhị mệnh đắc bình an
Gia hữu nô tì luôn tu tác
Tháng ngày tu tác hưởng thanh nhàn

13.Hợp hôn đích bảo thủy cộng kim
Vợ chồng hai nước trôi về tìm
Vợ chồng hòa hợp cả hai tốt
Tháng ngày thóc gạo ổn trái tim

14. Hợp hôn đích bảo thủy cộng mộc
Vợ chồng hợp ý muôn cùng xây
Vợ chồng hợp mệnh cùng tu phúc
Gia đình hạnh phúc được sum vầy

15. Hợp hôn đích bảo thủy với hỏa
Vợ chồng tương khăc lửa tàn nhanh
Số mệnh không con đâu giàu có
Đến lúc về già tuổi thanh anh

16. Hợp hôn đích bảo thủy cùng thổ
Năm tháng sự việc chẳng mấy lâu
Vợ chồng hai mệnh thật không tốt
Tháng ngày gánh chịu bao âu sầu

17. Hợp hôn đích bảo hỏa với hỏa
Phu thê nhị mệnh chửa thành công
Vợ chồng cả hai khi phân tán
Mười phần cái chết sống bất công

18. Hợp hôn đích bảo hỏa cộng kim
Vợ chồng sinh đẹp chẳng mấy phân
Vợ chồng hai mệnh đa khổ sở
Ba đói hai no khổ bất thân

19. Hợp hôn đích bảo hỏa cùng mộc
Vợ nghe chồng nói rớt đều đầy
Sinh nam đắc nam nữ đắc nữ
Năm tháng của cải vun đắp xây

20. Hợp hôn đích bảo hỏa với thủy
Kết duyên vợ chồng chẳng được lâu
Vợ chồng hai mệnh đa sầu muộn
Chiều hướng tây thiên khó phải cầu

21. Hợp hôn đích bảo hỏa cùng thổ
Phu thê quan chức độ tú tài
Phu thê nhị mệnh tiếp quan chức
Số mệnh giàu có nghê tiếp lai

22. Hợp hôn đích bảo thổ cùng thổ
Vợ chồng sinh con dựng cơ đồ
Tiền tài lúa gạo đầy dương ắp
Trâu bò dê lợn sáng chiều rô

23. Hợp hôn đích bảo thổ cùng kim
Niên niên ngựa mã động dưới nền
Chăn nuôi gia súc đều thành đội
Sống như mười tám sức thanh niên

25. Hợp hôn đích bảo thổ với mộc
Vợ chồng sinh con chắc không đây
Vợ chồng sinh ra mong con khỏe
Lại như trăng sáng bị che mây

25. Hợp hôn đích bảo thổ cùng thủy
Phu thê đơn gối bị rủ rê
Phu thê nhị mệnh ắt bèn nhẹ
Chiều thiên đoản mệnh khó xong bề

26. Hợp hôn bảo đích thổ với hỏa
Vợ chồng sinh con đẹp như hoa
Số mệnh làm quan lại giàu có
Tháng ngày luôn gặp số đào hoa

[CaiLonCoCa]

Sình ca ban đêm là loại có số lượng lớn nhất trong kho tàng dân ca Cao Lan. Mỗi đêm hát được người Cao Lan chép lại thành một tập sách, theo đó có 12 tập sách hát tương ứng với 12 đêm hát. Mục đích chính của các đêm hát là cách thức, quá trình để đôi trai gái tìm hiểu nhau.Khi cuộc hát càng kéo dài nhiều đêm càng chứng tỏ trình độ của người hát cũng như tình yêu và sự gắn bó mà họ sẽ dành cho nhau càng chân thành, sâu sắc.

Việc tổ chức hát ban đêm không phải là cá biệt với người Cao Lan mà nó là một sự kiện văn hóa phổ biến với nhiều tộc người. Điều thú vị trong những đêm hát của người Cao Lan chính là tính bài bản (hát theo sách), trình tự (hát theo thứ tự từng đêm). Hát ban đêm có thể diễn ra bất kì thời gian nào, nhưng chủ yếu là sau ngày mùa cấy hái (khoảng từ tháng Mười âm lịch cho đến hết tháng Giêng). Những thanh niên tập hợp nhau lại sang làng khác để hát với danh nghĩa là đi thăm người nhà. Cuộc hát được diễn ra dưới ánh đèn mờ và được hát theo từng đôi nam – nữ. Hát ban đêm chỉ dành riêng cho thanh niên chưa vợ, chưa chồng. Họ hát để tìm hiểu nhau và qua đó mà thành vợ, thành chồng. Dĩ nhiên, để đến được cái đích ấy, họ phải trải qua nhiều chặng/đêm hát, qua các cuộc thi tài xem ai hát giỏi hơn. Vì thế “khi các chàng trai đã biết một cô gái ở làng nào đó hát hay, dù có phải đi qua núi, lội bao nhiêu con suối, các chàng trai đó cũng đi tìm bằng được đến gặp cô gái hát hay đó để đua tài”. Hát ban đêm, nên hầu như đôi trai gái không nhìn rõ mặt nhau, mà chỉ cảm nhận, đánh giá đối phương bằng/qua tiếng hát. Như thế, hát giao duyên không chỉ có tình cảm, sự ý tứ mà còn phải có cả sự thông minh, sự hiểu biết đa dạng các tri thức về thiên nhiên, vũ trụ, đạo lí... Cũng chính vì vậy, những đêm hát còn là một sự kiện bộc lộ đặc điểm văn minh và những tri thức tộc người của người Cao Lan.