Về Phong Điền Ăn Chạo Ốc
FM_daubac
16/02/2020
VỀ PHONG ĐIỀN ĂN CHẠO ỐC
Dọc theo Lộ Vòng Cung đến Phong Điền, hai bên đường hoa vàng không còn nở mấy độ mà suốt độ, ở đó duyên khởi của tôi là món chạo ốc…
Phong Điền miền Tây gốc Huế
Phong Điền, một cái tên bị quên lãng gần 30 năm kể từ sau năm 1975. Nó chỉ tái sanh vào đầu năm 2004 bằng một cái nghị định của chánh phủ. Cái tên ấy lại là tên quê hương thứ hai của hai dòng họ Lê và Trần. Họ từ huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế bây giờ, nằm giáp ranh với tỉnh Quảng Trị, đã vào đây lập nghiệp từ thời nhà Nguyễn, trước khi Pháp xâm lược Việt Nam, theo Địa chí Cần Thơ.
Trước đó, ông bạn thổ địa Đỗ Khuê trong chuyến đi Phong Điền làm phóng sự về hớt cá mè vinh, từng nói: “Không biết Phong Điền này có bà con gốc gác gì với Huế không mà đã Phong Điền rồi, còn có sông Trường Tiền”. Tràng từ ngoài Bắc – Tràng An, vào miền Trung – Tràng Tiền, vào miền Nam Trường Tiền, có lẽ chỉ là một thứ kỵ huý nào đó, bị phục nguyên ở đây. Nhưng cái gốc Huế của Phong Điền trong Nam đã phôi pha lâu lắm rồi, vậy mà cái công dung ngôn hạnh của người phụ nữ vẫn đồng vọng. Nhiều phụ nữ Phong Điền khéo tay nổi tiếng cả xứ Cần Thơ.
Ông Mười Cương ở ấp Mỹ Ái, xã Mỹ Khánh, khi gặp khách hỏi thăm, cũng nhìn nhận: “Gốc gác tôi là người Thừa Thiên – Huế…” Nhưng đến vế sau của câu khi nói về thời gian lại mơ hồ: “… vào đây lập nghiệp từ thời nhà Nguyễn đến giờ cũng hơn 100 năm rồi”. Theo Địa chí Cần Thơ, những người gốc Huế vào Phong Điền phải từ 160 – 200 năm, tức phải từ sáu đến tám thế hệ. Bởi vậy ông Cương mới họ Lâm – Lâm Thế Cương. Dầu vậy, người họ Lê cũng còn, như ông Lê Hoàng Thanh, ở xã Mỹ Khánh, một trong những người đầu tiên thả ốc bươu đen nuôi bán tự nhiên trong ao thả cá…
Vị thơm nổ oà
Có lẽ món chạo ốc ở Phong Điền đắt khách đã khiến cho con ốc có chợ để mà ra, thay vì trơ trọi món hấp sả truyền thống. Phải nói chỉn chu hơn, ốc đắt hàng một thời là nhờ món ốc bát bửu tại nhà hàng Hạ Châu. Tám món ốc đã đưa con ốc “lọ lem” lên hàng bửu/bảo, đã làm “bà mụ” cho những người thả ốc nuôi bán tự nhiên như ông Lê Hoàng Thanh đưa được ốc ra chợ.
Món ốc bát bửu cho thấy ý tưởng của chủ nhân phong phú. Món gồm: chạo ốc, ốc giả ba ba, ốc mượn hồn, ốc hấp lá cách, chả giò ốc, ốc nướng tiêu, pâté ốc, trứng ốc hấp.
Nói một thời là vì bà chủ nhà hàng Nguyễn Phượng Loan cho món ốc bát bửu này nghỉ hưu cách đây khá lâu. Theo bà, mười ký ốc vỏ 200.000 đồng, chỉ lấy được một ký ốc thịt, bán một món trên 200.000, người ta cứ nghĩ ốc ngoài chợ có 20.000 đồng/kg mà bán gấp mười lần, chê mắc. Bà nói: “Làm thì mất công, bán thì bị chê đắt, thôi không làm nữa”. Nói vậy, nhưng có lẽ khách sành ăn, đặt hàng trước, chắc bà cũng không nỡ chối từ.
Trước khi nói đến chả và chạo, chúng ta cần xác định lại nghĩa của hai từ này. Chả và chạo ở miền Bắc hoàn toàn khác với trong Nam – tính từ ngoài Trung. Ngay cả trong Việt Nam quấc âm tự vị, ông Huình Tịnh Paulus Của cũng định nghĩa chạo theo gốc Bắc: đồ ăn có vị chua, thường làm bằng tôm cá, ép cho ráo nước cùng gia vị; nem chạo: tiếng gọi chung hai thứ đồ ăn làm bằng tôm, thịt cùng gia vị.
Người trong Nam thường hiểu rằng chả là một loại bột nhão giã/quết thành từ một loại sản vật như tôm, cá, mực, heo, bò, gà, đậu nành + gạo lức (ham chay đỏ). Để chuyển ngữ chả sang tiếng Anh, người nói tiếng Anh phải dùng từ surimi của Nhật. Để nguyên bột nhão, ép thành miếng, chiên hoặc hấp lên, thì gọi là chả. Ngắt bột ấy thành từng miếng quấn vào súc mía hay sả gọi là chạo.
Chạo ốc khá là kỳ công, vì cái nhớt của ốc bươu làm cho miếng thịt khó kết dính. Nhiều người chọn cách tăng độ kết dính bằng giò sống. Nhưng bà Loan lại tìm cách loại cho bằng hết nhớt của ốc trong quá trình làm chả, trước khi quấn miếng chả ốc vào một khúc gốc sả.
Lần đầu đi Phong Điền, tôi về tập làm chạo ốc, thất bại, phải cầu viện đến giò sống. Lần sau, được chỉ giáo thêm về cách loại trừ nhớt của con ốc đến độ tối ưu, tôi đã có những que chạo ốc ngon lành.
Chạo ốc ngon ở chỗ vừa dai, dòn, vừa thơm lừng gia vị tiêu, sả, riềng, tuy rằng “không ăn ảnh” như chạo tôm, nhưng ngon hơn. Nhất là ăn gần hết cây chạo, cắn khúc sả nhai lấy nước và ăn miếng cuối cùng. Vị thơm nổ oà trong miệng.
Nguồn:
Dọc theo Lộ Vòng Cung đến Phong Điền, hai bên đường hoa vàng không còn nở mấy độ mà suốt độ, ở đó duyên khởi của tôi là món chạo ốc…
Phải xuống Phong Điền học nghề lần thứ hai, tôi mới có thể làm được những cây chạo ốc ngon lành, tuy “không ăn ảnh”.
Phong Điền miền Tây gốc Huế
Phong Điền, một cái tên bị quên lãng gần 30 năm kể từ sau năm 1975. Nó chỉ tái sanh vào đầu năm 2004 bằng một cái nghị định của chánh phủ. Cái tên ấy lại là tên quê hương thứ hai của hai dòng họ Lê và Trần. Họ từ huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế bây giờ, nằm giáp ranh với tỉnh Quảng Trị, đã vào đây lập nghiệp từ thời nhà Nguyễn, trước khi Pháp xâm lược Việt Nam, theo Địa chí Cần Thơ.
Trước đó, ông bạn thổ địa Đỗ Khuê trong chuyến đi Phong Điền làm phóng sự về hớt cá mè vinh, từng nói: “Không biết Phong Điền này có bà con gốc gác gì với Huế không mà đã Phong Điền rồi, còn có sông Trường Tiền”. Tràng từ ngoài Bắc – Tràng An, vào miền Trung – Tràng Tiền, vào miền Nam Trường Tiền, có lẽ chỉ là một thứ kỵ huý nào đó, bị phục nguyên ở đây. Nhưng cái gốc Huế của Phong Điền trong Nam đã phôi pha lâu lắm rồi, vậy mà cái công dung ngôn hạnh của người phụ nữ vẫn đồng vọng. Nhiều phụ nữ Phong Điền khéo tay nổi tiếng cả xứ Cần Thơ.
Ông Mười Cương ở ấp Mỹ Ái, xã Mỹ Khánh, khi gặp khách hỏi thăm, cũng nhìn nhận: “Gốc gác tôi là người Thừa Thiên – Huế…” Nhưng đến vế sau của câu khi nói về thời gian lại mơ hồ: “… vào đây lập nghiệp từ thời nhà Nguyễn đến giờ cũng hơn 100 năm rồi”. Theo Địa chí Cần Thơ, những người gốc Huế vào Phong Điền phải từ 160 – 200 năm, tức phải từ sáu đến tám thế hệ. Bởi vậy ông Cương mới họ Lâm – Lâm Thế Cương. Dầu vậy, người họ Lê cũng còn, như ông Lê Hoàng Thanh, ở xã Mỹ Khánh, một trong những người đầu tiên thả ốc bươu đen nuôi bán tự nhiên trong ao thả cá…
Vị thơm nổ oà
Có lẽ món chạo ốc ở Phong Điền đắt khách đã khiến cho con ốc có chợ để mà ra, thay vì trơ trọi món hấp sả truyền thống. Phải nói chỉn chu hơn, ốc đắt hàng một thời là nhờ món ốc bát bửu tại nhà hàng Hạ Châu. Tám món ốc đã đưa con ốc “lọ lem” lên hàng bửu/bảo, đã làm “bà mụ” cho những người thả ốc nuôi bán tự nhiên như ông Lê Hoàng Thanh đưa được ốc ra chợ.
Món ốc bát bửu cho thấy ý tưởng của chủ nhân phong phú. Món gồm: chạo ốc, ốc giả ba ba, ốc mượn hồn, ốc hấp lá cách, chả giò ốc, ốc nướng tiêu, pâté ốc, trứng ốc hấp.
Nói một thời là vì bà chủ nhà hàng Nguyễn Phượng Loan cho món ốc bát bửu này nghỉ hưu cách đây khá lâu. Theo bà, mười ký ốc vỏ 200.000 đồng, chỉ lấy được một ký ốc thịt, bán một món trên 200.000, người ta cứ nghĩ ốc ngoài chợ có 20.000 đồng/kg mà bán gấp mười lần, chê mắc. Bà nói: “Làm thì mất công, bán thì bị chê đắt, thôi không làm nữa”. Nói vậy, nhưng có lẽ khách sành ăn, đặt hàng trước, chắc bà cũng không nỡ chối từ.
Trước khi nói đến chả và chạo, chúng ta cần xác định lại nghĩa của hai từ này. Chả và chạo ở miền Bắc hoàn toàn khác với trong Nam – tính từ ngoài Trung. Ngay cả trong Việt Nam quấc âm tự vị, ông Huình Tịnh Paulus Của cũng định nghĩa chạo theo gốc Bắc: đồ ăn có vị chua, thường làm bằng tôm cá, ép cho ráo nước cùng gia vị; nem chạo: tiếng gọi chung hai thứ đồ ăn làm bằng tôm, thịt cùng gia vị.
Người trong Nam thường hiểu rằng chả là một loại bột nhão giã/quết thành từ một loại sản vật như tôm, cá, mực, heo, bò, gà, đậu nành + gạo lức (ham chay đỏ). Để chuyển ngữ chả sang tiếng Anh, người nói tiếng Anh phải dùng từ surimi của Nhật. Để nguyên bột nhão, ép thành miếng, chiên hoặc hấp lên, thì gọi là chả. Ngắt bột ấy thành từng miếng quấn vào súc mía hay sả gọi là chạo.
Chạo ốc khá là kỳ công, vì cái nhớt của ốc bươu làm cho miếng thịt khó kết dính. Nhiều người chọn cách tăng độ kết dính bằng giò sống. Nhưng bà Loan lại tìm cách loại cho bằng hết nhớt của ốc trong quá trình làm chả, trước khi quấn miếng chả ốc vào một khúc gốc sả.
Lần đầu đi Phong Điền, tôi về tập làm chạo ốc, thất bại, phải cầu viện đến giò sống. Lần sau, được chỉ giáo thêm về cách loại trừ nhớt của con ốc đến độ tối ưu, tôi đã có những que chạo ốc ngon lành.
Chạo ốc ngon ở chỗ vừa dai, dòn, vừa thơm lừng gia vị tiêu, sả, riềng, tuy rằng “không ăn ảnh” như chạo tôm, nhưng ngon hơn. Nhất là ăn gần hết cây chạo, cắn khúc sả nhai lấy nước và ăn miếng cuối cùng. Vị thơm nổ oà trong miệng.
Ngữ Yên
Theo TGTT
Nguồn:
Đinh Văn Tân
16/02/2020
Bài về Phong điền ăn chạo ốc của Ông Ngữ Yên .
Cả Ông Ngữ Yên và Ông LuukhamHung nào đó, không biết Phong điền là gì cả .
Phong điền là một Huyện, một trong lục Huyện cuả Tỉnh Thừa thiên (trước năm 1975) . Phong điền ở về cực bắc của Tỉnh Thừa thiên, có 7,8 xã gì đó (tổ chức HC sau 1975) tôi không rành, giáp ranh với Tỉnh Quảng trị thì đúng rồi, của ta tồn tại cả mấy tram năm rồi từ Thời Nguyễn Hoàng vào Nam . Huyện Phong điền thì có nhưng không có làng, xã nào tên là Phong điền làm chạo ốc cả .
Toàn bài của Ngữ Yên viết toàn không, nghe, không thấy, không biết gì về Huyện Phong điền Tỉnh Thừa thiên .
Ở Mỹ có một Ông Ngủ Yên chừng 70, 80 tuổi hiện đang ở TX không biết có phải Ông đó không .
Cả Ông Ngữ Yên và Ông LuukhamHung nào đó, không biết Phong điền là gì cả .
Phong điền là một Huyện, một trong lục Huyện cuả Tỉnh Thừa thiên (trước năm 1975) . Phong điền ở về cực bắc của Tỉnh Thừa thiên, có 7,8 xã gì đó (tổ chức HC sau 1975) tôi không rành, giáp ranh với Tỉnh Quảng trị thì đúng rồi, của ta tồn tại cả mấy tram năm rồi từ Thời Nguyễn Hoàng vào Nam . Huyện Phong điền thì có nhưng không có làng, xã nào tên là Phong điền làm chạo ốc cả .
Toàn bài của Ngữ Yên viết toàn không, nghe, không thấy, không biết gì về Huyện Phong điền Tỉnh Thừa thiên .
Ở Mỹ có một Ông Ngủ Yên chừng 70, 80 tuổi hiện đang ở TX không biết có phải Ông đó không .
coluong70
16/02/2020
Dạ ông Ngữ Yên này ở SG, thưa bác Tân. Món chạo ốc có lẽ vào miền Tây (Phong Điền, Cần Thơ) mới có.
FM_daubac
16/02/2020
Phong Điền là một thuộc , , .
Vùng đất huyện Phong Điền vốn nổi tiếng và được biết đến từ xưa đến nay qua tên gọi của một trong những chợ nổi của vùng đất : . Ngoài ra, Phong Điền còn có di tích lịch sử nổi tiếng Chiến thắng Lộ Vòng Cung. Hiện nay, thành phố đã và đang có đề án phát triển Phong Điền trở thành một đô thị sinh thái.
Địa danh Phong Điền đã có từ lâu đời. Dười thời , Phong Điền chính thức trở thành tên một quận thuộc tỉnh cũ. Sau năm , quận Phong Điền bị giải thể. Từ đó trở đi, địa danh Phong Điền không còn được dùng chính thức trong các tên gọi đơn vị hành chính trong một thời gian khá dài.
Nguồn gốc địa danh:
Phong Điền có nghĩa là vùng đất trù phú, địa danh này còn là nguyên quán của hai dòng họ Lê và Trần đến đây khai khẩn, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên. Hai dòng họ này đã đến đây lập nghiệp vào thời nhà Nguyễn, trước khi thực dân Pháp xâm chiếm nước ta.
Theo Địa phương chí tỉnh Cần Thơ do chính quyền thực dân Pháp phát hành vào năm , Phong Điền lúc này đã là tên một ngôi chợ thuộc làng Nhơn Ái, tổng Định Bảo.
Nguồn:
Vùng đất huyện Phong Điền vốn nổi tiếng và được biết đến từ xưa đến nay qua tên gọi của một trong những chợ nổi của vùng đất : . Ngoài ra, Phong Điền còn có di tích lịch sử nổi tiếng Chiến thắng Lộ Vòng Cung. Hiện nay, thành phố đã và đang có đề án phát triển Phong Điền trở thành một đô thị sinh thái.
Địa danh Phong Điền đã có từ lâu đời. Dười thời , Phong Điền chính thức trở thành tên một quận thuộc tỉnh cũ. Sau năm , quận Phong Điền bị giải thể. Từ đó trở đi, địa danh Phong Điền không còn được dùng chính thức trong các tên gọi đơn vị hành chính trong một thời gian khá dài.
Nguồn gốc địa danh:
Phong Điền có nghĩa là vùng đất trù phú, địa danh này còn là nguyên quán của hai dòng họ Lê và Trần đến đây khai khẩn, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên. Hai dòng họ này đã đến đây lập nghiệp vào thời nhà Nguyễn, trước khi thực dân Pháp xâm chiếm nước ta.
Theo Địa phương chí tỉnh Cần Thơ do chính quyền thực dân Pháp phát hành vào năm , Phong Điền lúc này đã là tên một ngôi chợ thuộc làng Nhơn Ái, tổng Định Bảo.
Nguồn:
FM_daubac
16/02/2020
Từ tháng 6 đến tháng 11 dương lịch hàng năm là mùa dâu chín rộ ở huyện Phong Điền, TP.Cần Thơ.
Dâu Hạ Châu chín màu vàng nhạt, da căng mọng, vị ngọt thanh và hơi chua rất hấp dẫn. Dâu Hạ Châu trái tròn như trái mù u, vỏ mỏng, trái chín da màu trắng ngà, ruột chín màu trắng trong, cuống nơi lá đài vẫn còn nguyên khi chín, có vị ngọt đậm, sau khi ăn sẽ thấy chua nhẹ. Với những ưu điểm vượt trội về hình dáng, màu sắc và chất lượng, dâu Hạ Châu rất được ưa chuộng và đã làm nên thương hiệu cho vùng đất Phong Điền. Năm 2006, dâu Hạ Châu được công nhận thương hiệu là đặc sản của huyện Phong Điền, TP Cần Thơ.
Hiện nay, Phong Điền là một trong những điểm phát triển mô hình du lịch sinh thái vườn, du lịch làng nghề kết hợp với ẩm thực của TP.Cần Thơ. Do đó, du khách khắp nơi đến Phong Điền ngày một đông dần. Dâu Hạ Châu là một trong những loại trái đặc sản được du khách tham quan tìm mua thưởng thức cũng như mang về nhà làm quà biếu cho người thân.
Dâu Hạ Châu chín màu vàng nhạt, da căng mọng, vị ngọt thanh và hơi chua rất hấp dẫn. Dâu Hạ Châu trái tròn như trái mù u, vỏ mỏng, trái chín da màu trắng ngà, ruột chín màu trắng trong, cuống nơi lá đài vẫn còn nguyên khi chín, có vị ngọt đậm, sau khi ăn sẽ thấy chua nhẹ. Với những ưu điểm vượt trội về hình dáng, màu sắc và chất lượng, dâu Hạ Châu rất được ưa chuộng và đã làm nên thương hiệu cho vùng đất Phong Điền. Năm 2006, dâu Hạ Châu được công nhận thương hiệu là đặc sản của huyện Phong Điền, TP Cần Thơ.
Hiện nay, Phong Điền là một trong những điểm phát triển mô hình du lịch sinh thái vườn, du lịch làng nghề kết hợp với ẩm thực của TP.Cần Thơ. Do đó, du khách khắp nơi đến Phong Điền ngày một đông dần. Dâu Hạ Châu là một trong những loại trái đặc sản được du khách tham quan tìm mua thưởng thức cũng như mang về nhà làm quà biếu cho người thân.
mjnhmjnh
16/02/2020
Nếu như cá giống như cánh chim của bầu trời thì ốc không khác gì cánh diều trên bầu trời(nước)
Đặc biệt là loại ốc bươu, buổi sáng với chiều chúng thường trôi lơ lửng trên mặt nước. Bung hết cơ thể trải rộng trên mặt nước di chuyển như đang tắm nắng vậy.
Ngày bé thường hay ra ao nước ngoài đồng ngắm chúng, còn đem theo cả bột xà bông để thả trên mặt nước ao, khi tan ra chúng đẩy hết bụi bẩn trên mặt ao, giống như một mặt gương khổng lồ. Lúc đó nếu rảy vài giọt nước lên mặt ao thì giọt nước nó lăn như viên bi thủy tinh.
Còn buộc một mặt gương vào cái ống rỗng hai đầu rồi soi cuộc sống dưới đáy ao có gì... thú vị lắm.
Tác giả cũng bày đặt "duyên khởi" như nhà Phật, nhưng là "ác duyên". Nghe cũng ý vị nhưng phía sau là đau khổ của cả một giống loài, sau bài viết này, bao nhiêu người sẽ tò mò làm theo, gieo tang tóc lên chúng sinh khác?
Những bài viết máu me thế này cần hạn chế đăng lên đây. Làm hại chúng sinh vì ba tấc lưỡi.
Đặc biệt là loại ốc bươu, buổi sáng với chiều chúng thường trôi lơ lửng trên mặt nước. Bung hết cơ thể trải rộng trên mặt nước di chuyển như đang tắm nắng vậy.
Ngày bé thường hay ra ao nước ngoài đồng ngắm chúng, còn đem theo cả bột xà bông để thả trên mặt nước ao, khi tan ra chúng đẩy hết bụi bẩn trên mặt ao, giống như một mặt gương khổng lồ. Lúc đó nếu rảy vài giọt nước lên mặt ao thì giọt nước nó lăn như viên bi thủy tinh.
Còn buộc một mặt gương vào cái ống rỗng hai đầu rồi soi cuộc sống dưới đáy ao có gì... thú vị lắm.
Tác giả cũng bày đặt "duyên khởi" như nhà Phật, nhưng là "ác duyên". Nghe cũng ý vị nhưng phía sau là đau khổ của cả một giống loài, sau bài viết này, bao nhiêu người sẽ tò mò làm theo, gieo tang tóc lên chúng sinh khác?
Những bài viết máu me thế này cần hạn chế đăng lên đây. Làm hại chúng sinh vì ba tấc lưỡi.
Tre
16/02/2020
con thích ăn bòn bon. Mỹ Tho, Cái Bè, Bến Tre, Vĩnh Long con đi rồi mà chưa đi Cần Thơ, nghe nói Cần Thơ thích hơn. lần con đi thực tế về Cái Bè vui ghê, được ăn vú sữa đã luôn, người dân thì hiếu khách dễ thương, người miền Tây mà hihi ^^
FM_daubac
17/02/2020
Hình dáng trái bòn bon với trái dâu thì giống nhau. Nhưng trái bòn bon thì ngọt "gắt", còn trái dâu có loại chua, có loại ngọt nhưng vẫn phảng phất vị chua. Lâu lắm rồi không được ăn cả 2 loại.
