Lục đạo là 6 nơi ở của chúng sinh trong vòng luân hồi: cõi trời, cõi người, cõi Atula, cõi súc sinh, cõi quỷ đói, cõi địa ngục. Phật giáo cho rằng, tất cả chúng sinh chưa được giải thoát, dưới sự thúc đẩy của nghiệp lực đều phải lưu chuyển sinh tử trong Lục đạo. Chúng sinh luân hồi đều ở trong biển khổ vô biên.
Thi nhân Kobayashi Issa viết chùm thơ haiku rất hay về Lục đạo, dẫn ta đi qua sáu cõi, từ địa ngục tới cõi trời.
Con đường thứ nhất, địa ngục, được Issa liên tưởng tới những con ốc đang kêu trong chiếc nồi đồng đang đun. Vào một đêm trăng vắng lặng bạn thử lôi ra đọc xem, nghe rất thê thảm, rợn rợn.
Lục đạo 1- Ðịa ngục
Trăng soi
một bầy ốc nhỏ
khóc than đáy nồi.
(夕月や
鍋の中にて
鳴田にし
Yuzuki ya
nabe no naka nite
naku tanishi)
Tất nhiên là những con ốc (tanishi) ở đáy nồi kia dầu có đau đớn tột cùng cũng chẳng thể nào kêu thấu bởi thân phận nhỏ nhoi của chúng. Và giữa những tiếng kêu đau khổ đấy là một vầng trăng đêm thanh tịnh, viêm mãn, dõi theo chiếc nồi đồng và những con ốc. Phải chăng đây chính là hiện thân của luật Nhân Quả, chứng kiến tất cả, bình thản trước tất cả, công bình với tất cả?
Kinh Phật viết rằng, chúng sanh có được thân người như số cát dính trên móng tay, còn chúng sanh hiện tại ở địa ngục nhiều như số cát của quả địa cầu này vậy. Truyện viết rằng có lần ngài Mục Kiền Liên vận thần thông, bay xuống địa ngục, lấy một đốm lửa ở địa ngục rồi bay thẳng lên thiên cung. Các chư thiên ở cõi trời lúc này tự nhiên cảm thấy nóng bỏng lạ thường khó tả, không thể chịu được, sau đó mới hay là tôn giả Mục Kiền Liên muốn thử xem lửa ở địa ngục nóng tới mức độ nào. Nếu vậy những đau đớn mà những con ốc đáy nồi kia phải chịu thật là khủng khiếp.
Sửa bởi BaoChung: 20/10/2014 - 03:02