26 replies to this topic

[hiendde]

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Rồi thì sự tự giác cũng quan trọng. Sự khao khát của chúng ta. Nếu tất cả những khao khát của chúng ta mà không có kỷ luật tự giác, rồi thì, chúng ta muốn giết ai đấy, chúng ta muốn trộm cắp của người nào đấy, chúng ta muốn xâm hại người nào đấy và rồi thì chúng ta muốn lấy, nếu chúng ta đối diện những vấn đề rắc rối nhỏ bé nào đấy, rồi thì chúng ta muốn dùng ma túy hay rượu chè...

Đấy là sự tự tàn phá, nên nhằm để cứu mình khỏi sự tự tàn phá, chúng ta cần một nguyên tắc tự giác nào đấy, đấy là sự kỷ luật tự giác, không phải mệnh lệnh từ bên ngoài.

Nhưng hãy phân tích, giá trị nó là gì...hậu quả nó là gì...rồi thì, hôm qua tôi cải vả với người nào đó, tôi đánh mất sự điềm tĩnh của tôi và trong thời khắc ấy, tôi phải quyết định giết người nào đó, nhưng nếu tôi giết người ấy và rồi cuối cùng nếu may mắn ta có thể sống còn.

Nếu ta có tiền của hay có thế lực nào khác bằng không thì phải vào tù. Chúng ta cũng có một tai tiếng xấu, một kẻ giết người. Nên, nghĩ về những hậu quả này...thế rồi tự giác. Thay vì chúng ta cảm thấy giận dữ, nhưng hãy sử dụng sự thông minh này (chỉ vào đầu). Đấy là một việc tiêu cực...thay vì tham dục của tôi, thì là kỷ luật tự giác!

*Đức Đạt Lai Lạt Ma chắc là phải có một sự tự giác vô biên, để chứng kiến cách mà chính quyền Trung Cộng tàn phá một cách có hệ thống, đời sống và nền văn hóa của người Tây Tạng, ngay trên quê hương của họ.

Hàng chục nghìn di dân người Hoa đã được đưa đến sống ở Tây Tạng và chiếm đất đai. Chùa viện đã bị phá đổ, văn hóa quá khứ bị chôn vùi nhân danh hiện đại hóa.

[hiendde]

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Thành phố Lhasa đã được mở rộng rất nhiều. Bây giờ toàn bộ thung lủng đã trở thành như thị trấn hay thành phố này, rất nhiều tòa nhà.

Đáng buồn thay khi chúng tôi hỏi, ai ở trong tòa nhà ấy...hầu hết họ là những người Hoa. Do bởi dân số người Hoa nên đấy là cửa hàng người Hoa và nhà hàng người Hoa. Ông thấy đấy, nơi công cộng bị bắt buộc phải nói tiếng Hoa. Nếu chúng tôi nói tiếng Tây Tạng, người Hoa nhìn xuống. Vô tình hay cố ý thì hoàn cảnh diệt chủng văn hóa thật sự đang xảy ra.

*Một trong những vấn đề có tính cách áp lực cấp bách hiện nay đối với Đức Đạt Lai Lạt Ma, là việc bảo tồn và phát triển nền văn hóa Tây Tạng trong hoàn cảnh lưu vong, trước khi nó bị biến mất một cách hoàn toàn vĩnh viễn...

Âm nhạc, kiến trúc, nghệ thuật, múa đã hoặc là bị phá hủy hay cấm đoán một cách khéo léo bởi người Trung Cộng được tổ chức bởi Đức Đạt Lai Lạt Ma trong cộng đồng Tây Tạng. Và tuy thế trong nhiều vùng thế giới nhiều bản sắc văn hóa đang co cụm và chết dần. Tôiđã hỏi Đức Đạt Lai Lạt Ma, việc bảo tồn quan trọng như thế nào trong bảo tồn một di sản văn hóa.

Rick: Tôi đã từng thấy những nền văn hóa bản địa như Tây Tạng chẳng hạn, dường như hiện nay, truyền hình, internet, và cách mạng truyền thông đã thâm nhập khắp mọi nơi và sự mở rộng văn hóa là gì trong việc bảo tồn lối sống truyền thống,... và sự thực hành tôn giáo. Và sự mở rộng để vươn ra của chúng như thế nào để có tác động với thế giới bên ngoài và ảnh hưởng với thế giới ra sao?

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Đó là một câu hỏi rất quan trọng. Tôi nghĩ... tôi tin, một cách chắc chắn trong truyền thống của chúng tôi, trong di sản văn hóa của chúng tôi, chắc chắn một số rất hữu ích và thật sự đáng để duy trì trong thế giới hiện tại.

Một số di sản văn hóa, một số truyền thống, trong thực tế, đã lỗi thời, nên cho vào quên lãng. Nên trong nền văn hóa Tây Tạng, sự suy nghĩ hay thói quen trên căn bản giai cấp, giai cấp cao và giai cấp thấp, thứ này đã lỗi thời. Và rồi người phụ nữ, quyền lợi của những góa phụ. Người chồng chết, rồi người vọ không thể tái giá hay những thứ này, những thực hành này ...đã lỗi thời.

Rồi thì có những truyền thống khác là quan trọng đáng để duy trì. Tổng quát mà nói, ở phương Đông, những quan hệ gần gũi với gia đình. [Mối quan hệ] giữa cha và con và rồi thì sự tôn trọng những hình thức khác của đời sống ở Ấn Độ.

Vấn đề đối diện với môi trường như thế nào, cư xử thế nào đối với thú vật. Rồi thì sự hòa hiệp tôn giáo ... sự bao dung tôn giáo. Những thứ này thật sự, tôi nghĩ là một thí dụ tốt đẹp cho cộng đồng thế giới, cho nhân loại.

[hiendde]

Tenzin Geyche Tethong: Ở đây một lần nữa tôi thật sự ngạc nhiên với tâm hồn vô cung cởi mở của ngài về sự bao dung tôn giáo, về ý kiến của ngài, là ngài tin tưởng mạnh mẽ rằng chúng ta nên tôn trọng tất cả mọi tôn giáo quan trọng trên thế giới.

Rằng mọi tôn giáo đều có thể cống hiến cho sự cát tường của tín đồ họ, mọi tôn giáo đều hổ trợ tín đồ của họ giảm thiểu tiêu cực, khuyến khích yêu thương, hiểu biết và bao dung là những thứ mà Đạo Phật cũng dạy như vậy. Ngài nói mọi tôn giáo đều có thể làm như thế và chuyển hóa con người trở nên tốt đẹp hơn.

Chúng ta có mọi lý do để có sự tôn trọng này. Và nếu chúng ta nhìn vào những lãnh tụ của những tôn giáo khác, chúng ta có thể thấy họ không quá cởi mở, không quá bao dung với những truyền thống tôn giáo khác. Tôi thấy vô cùng ngạc nhiên với điều này!

*Trong những bộ phim trước đây tôi đã viếng thăm hầu như khắp mọi quốc gia ở Trung Đông. Trái lại tôi luôn luôn ngạc nhiên, mức độ sâu xa như thế nào, những con người hợp lý hóa đến thế nào để biện hộ cho sự thù hận, sự thuần túy chủng tộc, tôn giáo, lối sống, và tình cảm nhân danh Thượng Đế.

Tôi đi đến sự mất lòng tin trong việc diễn dịch thánh kinh và tất cả mọi nền tảng tin tưởng của tôn giáo. Tôi chân thành tin tưởng rằng niềm tin tôn giáo đã là nguyên nhân cho sự chết chóc và tàn phá trên thế giới hơn là chửa trị. Tôi buộc phải hỏi Đức Đạt Lai Lạt Ma về sự quán sát này.

Rick: Ngài biết không, bộ phim gần đây nhất của tôi là về Jerusalem. Tôi đã dành một thời gian dài ở Jerusalem để nghiên cứu về sự xung đột trong ba nghìn năm ở đấy giữa người Do Thái, Ki Tô và Hồi Giáo. Quan điểm của ngài về Trung Đông là thế nào, hy vọng cho tương lai ở đấy thế nào, và cách nào đấy mà Đạo Phật có thể có tác động hay ảnh hưởng cho Trung Đông?

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Tôi đã đến Jerusalem hai lần. Tôi đã thấy một số người Hồi Giáo rất cởi mở từ những cộng đồng địa phương và một số người Do Thái. Có những người thật sự thực hiện mọi nổ lực cho hòa bình... hòa hiệp với niềm tin tâm linh của chính họ.

Nhưng rồi thôi thật sự tin rằng tất mọi tôn giáo quan trọng của thế giới đều cùng có khả năng để tạo lập hòa hiệp, để thiết lập niềm hòa bình của tâm hồn. Nên đôi khi những con người với cảm nhận rất chân thành, nhưng đôi khi sự ảnh hưởng của họ bị giới hạn bởi vì những nhà chính trị hay những người khác qua thái độ của họ... qua lời nói của họ nên những vấn đề nào đó trở nên phức tạp hơn.

Nên nổ lực những người [tích cực] này tiếp tục rất giới hạn. Quá nhiều cảm xúc. Tôi nghĩ là cảm xúc tiêu cực. Thất vọng... thù oán... sân hận... Tôi nghĩ đó là chướng ngại lớn nhất.

Nên tôi nghĩ như bước thứ nhất, có quá nhiều cảm xúc, quá nhiều cảm xúc tiêu cực. Điều này phải nên được hạ xuống... giảm xuống. Hãy quên đi những thứ ấy. Vào lúc này, tôi nghĩ [nên là] lễ hội nhiều hơn... vui chơi (picnic) nhiều hơn! (Cười) Hãy để cho họ quên đi những thứ khó khăn này... những cảm xúc này và kết bạn cá nhân. Rồi thì mới bắt đầu nói về những thứ nghiêm trọng này.

*Vậy thì lễ hội là câu trả lời cho hòa bình ở Trung Đông. Chúng thật sự trải đầy trong thời biểu Tây Tạng và làm Đức Đạt Lai Lạt Ma luôn luôn bận rộn khi ngài ở Dharamsala.

Bảo tồn truyền thống là nhân tố duy nhất từ những hoạt động chung quanh Đức Đạt Lai Lạt Ma nhưng lại là một thứ để sẽ quy tụ tất cả mọi người Tây Tạng cho những trường hợp vui tươi, đoàn kết, và họp mặt. Dường như thế hệ mới sống lại với niềm tự hào của đất nước họ, cho tâm linh chính trị và tinh thần của họ, chắc chắn sẽ làm ấm lòng ngay cả của vịlãnh tụ thiêng liêng.

Có thể sẽ ngạc nhiên để biết rằng với tất cả những gì Đức Đạt Lai Lạt Ma diễn tả về lễ hội như câu trả lời cho hòa bình khắp thế giới nhưng chính cá nhân ngài không thích chúng đặc biệt khi chúng trong những lễ nghi trọng thể của ngài.

[hiendde]

Tenzin Geyche Tethong: Ngài thật sự không thích tất cả những lễ lạc và nghi thức này. Và lạ thay trong truyền thống Tây Tạng có rất nhiều lễ lạc và nghi thức và tôi nghĩ đồng bào tôi thích chúng và thực hiện rất tốt....một số màu sắc thật sặc sở và trang nghiêm. Và chúng cũng thật sự xinh xắn! Nhưng ngài không thích ngoại trừ chúng thật sự nổi bật về tâm linh. Nếu ngài có chúng trong cách này ngài luôn luôn tỉnh thức với nghi thức một cách trang trọng.

Một số người có những lời phát biểu thật dễ thương... và ngài nhìn vào những người bên cạnh, ngài thường làm như thế với nhiều viên chức chính quyền trong những trường hợp trang trọng đôi khi tự phát...Ngài rất khó đổi, bất cứ điều gì đột nhiên làm ngài cười, đôi khi có thể hơi ngượng ngùng. Một điều khác là ngài cũng thường cười về chính ngài.

Một câu hỏi (tại National Press Club): Nếu ngài là Tổng thống Hoa Kỳ, ngài làm thế nào để thuyết phục người Trung Hoa rời Tây Tạng? Xin hãy nói một cách rành mạch.(Mọi người cười)

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Dùng cây này! (mọi người cười)

*Không nơi nào cảm nhận con người của Đức Đạt Lai Lạt Ma biểu hiện hơn là những trường hợp lễ lạc của những tôn giáo khác, nơi mà ngài nói đùa, cười, và hôn lãnh đạo của những tôn giáo thế giới như những người bạn của thời thơ ấu.

Tenzin Geyche Tethong: Thánh Đường Ki Tô Giáo sắp xếp tổ chức theo cung cách người dự lễ theo trật tự thế nào, ai tiếp theo ai, bước chân trên bục lễ thế nào tất cả như thế, [nhưng đối với ngài khi tháp tùng lễ] đôi khi bước ra khỏi đội ngũ ấy vẩy tay chào, bắt tay, ôm hôm người tham dự. Điều ấy thường xảy ra. Nhưng trải qua nhiều năm, những thứ ấy, tôi nghĩ những thứ ấy xảy ra ở Ấn Độ lẫn rất nhiều lần ở các quốc gia ở phương Tây, ngài hành động không theo nghi thức và cư xử một cách tự nhiên.

Đức Đạt Lai Lạt Ma (nói với các phóng viên): Tôi cảm kích sự thích thú hay sự quan tâm của quý vị cũng như quý vị muốn trải nghiệm những tin tức quan trọng mới, nhưng tôi không có gì để cống hiến. Cảm ơn. Good bye!

*Như một lãnh tụ chính trị nhanh chóng phán đoán, nhưng cũng nhanh như ngài thừa nhận rằng ngài sai, một phẩm chất khiêm cung không thường phối hợp với với những chính trị gia ở bất cứ quốc gia nào.

[hiendde]

Tenzin Geyche Tethong: Tôi thấy cũng rất ngạc nhiên về điều này. Dĩ nhiên vô số người tự cho là quan trọng, rất khó khăn thừa nhận rằng họ sai. Nếu ông đưa ra một lý do hợp lý tại sao ngài sai, ngài lập tức chấp nhận nó.

*Trong những lần thăm viếng Hoa Kỳ và Âu châu đầu tiên, Đức Đạt Lai Lạt Ma từ chối đi vé hạng nhất. Như một thầy tu khiêm tốn du hành trên thế giới, ngài không muốn ở trong những khách sạn đắc tiền hay dùng tiền cho sự thoải mái riêng của ngài. Không như bất cứ lãnh tụ thế giới nào khác, ngài đi bằng vé hạng thường và gặp giới truyền thông cùng những người hâm mộ ở cửa thông thường.

Tenzin Geyche Tethong: [ngài nói rằng] Điều này thật sự làm tôi thích thú, và chẳng hề gì đối với bộ phận nào mà tôi đi ra khỏi máy bay. Và nếu tôi đi bằng vé rẻ vẫn làm tôi hoan hỉ khi được chào đón.

*Khi ngài du hành trên thế giới, Đức Đạt Lai Lạt Ma trở nên cảnh giác với hệ thống môi trường sinh quyển của Trái Đất. Trải qua hàng năm, ngài trở thành một người vận động cho môi trường tạo áp lực lên các nhà lãnh đạo tôn giáo hành động trong việc hạn chế dân số đã quá đông trên hành tinh của chúng ta.

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Nhằm để trở thành một con người tốt, kinh tế bây giờ cũng liên hệ, môi trường cũng liên hệ. Vì những tài nguyên thiên nhiên là có hạn. Vì vậy môi trường bây giờ trở nên mong manh hơn, nên vấn đề là dân số con người. Chất lượng quan trọng hơn là số lượng.(cười)

Những người Phật tử chúng tôi tin đời sống mỗi con người là quý giá. Nên hãy nhìn vào mỗi cá nhân, mỗi con người! vâng, đời sống rất quý giá. Nhưng bây giờ đời sống quý giá ấy quá nhiều!

Bây giờ vấn đề là, toàn bộ sự sống còn của con người quý giá bây giờ là đáng ngờ [phải hỏi lại]. Thế nên lựa chọn duy nhất là giới hạn con số, đời sống hạnh phúc ... đời sống đầy đủ ý nghĩa. Quá nhiều người [nạn nhân mãn] làm đời sống khốn khó và luôn luôn bắt nạt kẻ khác, bóc lột kẻ khác... thật là vô ích (there is no use). (cười)

[hiendde]

*Một trong những câu hỏi mà tôi muốn hỏi Đức Đạt Lai Lạt Ma nhất là về Trung Hoa. Làm sao người ta tìm thấy cuộc sống đầy đủ ý nghĩa trong một xã hội xuất phát từ sự theo dõi nghiêm nhặt về sự sống của một quốc gia đông đảo dân số nhất trên Trái Đất. Một quốc gia với một nền kinh tế mới khổng lồ mà mọi nước đều muốn có quan hệ kinh tế.

Trung Hoa đã được tăng trưởng như nhấc bổng về kinh tế, nhưng dân chủ và tự do ngôn luận bị bỏ lại phía sau. Một cách đặc biệt đối với cộng đồng Tây Tạng ở thủ phủ Lhasa, những người thấy nền văn hóa của họ đang bị xóa nhòa khi Trung Hoa phát triển. Lhasa ngày nay bị hạ xuống vị thế một công viên vui chơi cho những người Hoa nghĩ hè và không khí ưu thế của người Hoa du lịch chiếm lĩnh.

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Do bởi số lượng người Hoa đông đảo nên tự động nó tạo nên một hoàn cảnh cho dù cố ý hay vô tình văn hóa Tây Tạng bị thu hẹp lại. Rồi thì cảnh sát mặc thường phục ở mọi nơi. Rồi những người mặc đồ hành khất, mặc đồ tăng hay ni... những thứ như thế.

Một loại trật tự mới hiện diện tại Lhasa bây giờ, và có những máy ghi hình được đặt khắp nơi ở đấy. Bây giờ thứ này, trong con mắt công cộng, đặc biệt đối với người ngoại quốc hầu như không thấy cảnh sát Trung Cộng. Sau đó họ kiểm soát lại, và những người mà khuôn mặt họ hiện diện trong ấy sẽ bị bắt.

*Hình ảnh của Đức Đạt Lai Lạt Ma bị cấm đoán khắp mọi tu viện ở Tây Tạng, sở hữu một tấm hình của Đức Thánh Thiện, nói về ngài ở nơi công cộng có thể đem đến kết quảbị thẩm vấn tra hỏi và bị bỏ tù.

Đã thấy chế độ khắc nghiệt của chính quyền Trung Cộng ở Tây Tạng, tôi đã sẳn sàng để không bao giờ mua bất cứ sản phẩm gì "Made in China" và khuyến khích bạn bè tôi tẩy chay bất cứ công ty nào làm ăn với Trung Cộng.

Tôi thật là ngạc nhiên không ngờ bằng việc biết Đức Đạt Lai Lạt Ma một cách thiện chí dấn thân năng động với nhà cầm quyền Bắc Kinh và người Trung Hoa như một giải pháp cho vấn đề Tây Tạng.

[hiendde]

Tenzin Geyche Tethong: Ngay từ lúc đầu Đức Đạt Lai Lạt Ma đã thiện chí trong việc đối thoại với Bắc Kinh, ngài nói rằng sẽ sai lầm nếu cô lập Trung Cộng. Phản ứng lúc trước của tôi dĩ nhiên sẽ là lập tức trừng phạt kinh tế, một loại lên án Trung Cộng. Nhưng tôi nghĩ về lâu về dài như thế sẽ không lợi ích.

Hơn hai mươi năm trước, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã hướng dẫn và giáo dục người Tây Tạng rằng không có lý do gì để căm ghét người Hoa hay toàn bộ Trung Hoa. Ngay năm 1959, có những cảm nhận thù hận chống lại người Hoa vô cùng. Tôi nghĩ có thể nói đại đa số người Tây Tạng muốn làm điều gì đó, kể cả bạo động để giành lại tự do cho Tây Tạng.

*Mặc dù có những cảm xúc biểu tình chống đối khắp cả thế giới bày tỏ thiện chí cho sự độc lập của Tây Tạng, nhưng Đức Đạt Lai Lạt Ma vẫn kiên nhẫn và tuyên bố không có sự bạo động nào nhân danh ngài.

Ngưỡng mộ một anh hùng mà ngài chưa bao gặp mặt, Thánh Gandhi, ngài nghĩ có thể chống đối bằng phương pháp hòa bình như phương tiện để đánh động cảm xúc Trung Hoa.

Rick: Dường nhưcó sự song hành giữa Âu châu ảnh hưởng Tây Tạng, và Gandhi tác động Ấn Độ.

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Vâng có những sự tương đồng cũng như những sự khác biệt. Trong thời gian đấu tranh của Thánh Gandhi cho tự do. Dĩ nhiên chủ nghĩa đế quốc Anh là tệ hại nhưng vẫn có hệ thống tư pháp độc lập tự do ngôn luận. Và từ nhà tù, ông thấy, ngài vẫn có thể kêu gọi. Ngài vẫn có thể làm đơn khiếu tố với lý lẻ. Bất cứ ngài cảm nhận gì, ngài có thể biểu lộ. (cười) Trong trường hợp của chúng tôi... không như thế! (cười) Luôn luôn họ đối diện bằng súng. Nên đấy là một sự khác biệt lớn lao...

*Trải qua hàng năm Trung Cộng đã đàn áp, tra tấn, tù đày một cách tàn bạo những ai đòi hỏi độc lập cho Tây Tạng. Trung Hoa và Tây Tạng sống gần như trong sự sợhãi liên tục. Trung Cộng đã trấn áp bất cứ đề nghị nào cho tự do và độc lập.

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Nhà cầm quyền Trung Cộng dùng sức mạnh...súng ống, nhưng đấy là một dấu hiệu của yếu kém. Vì thế... tôi nghĩ sức mạnh của sự thật, sức mạnh từ súng đạn là ngắn hạn, rất chính xác... rất năng lực. Nhưng về lâu về dài, năng lực của súng đạn không thể duy trì. Sức mạnh của sự thật, thời gian trôi qua, thậm chí gia tăng. Nên đấy là tin tưởng căn bản của tôi.

*Tôi không thể không suy nghĩ thế giới chúng ta sống sẽ ra sao, nếu những lãnh tụ khác khẳng định giải pháp hòa bình cho những vấn đề quốc tế và thực hiện kiễu mẫu ấy một cách năng động về kiên nhẫn và tuệ trí cho chính đồng loại của họ.

Dường như qua hành động của lãnh tụ của họ, người Tây Tạng có thể thấy con đường dài, họ có thể thấy mục tiêu ngay cả nó là xa thẳm trong tương lai.

[hiendde]

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Tôi nghĩ chính sách, hay phương pháp của tôi là con đường trung đạo. Nên đó không phải là chiến thắng của một phía, và thất bại của phía kia. Không phải thế. Lợi ích hổ tương cho cả Hoa-Tạng.

*Và bây giờ là thách thức của Đức Thánh Thiện để thuyết phục đồng bào của ngài tha thứ và tiến về phía trước với lạc quan.

Lạt ma Tezin Bagdro: Câu chuyện của tôi là câu chuyện rất khổ đau. Sáng ngày 18/4/1988, cảnh sát Trung Cộng đến nhà tôi họ bắt tôi. Đầu tiên họ đánh vào đầu tôi bằng một cây súng và họ bỏ tù tôi. Bên trong là nhiều người Tạng treo trên tường. Họ tra tấn những tu sĩ...những người khác, những người bình thường bị tra tấn. Nhiều khuôn mặt, mũi, và khắp mọi chỗ đầy máu. Họ tra tấn chúng tôi.

Tôi đã nói với Đức Đạt Lai Lạt Ma. Tôi nói rằng bây giờ tôi không muốn là tu sĩ. Tôi muốn chiến đấu bây giờ. Tôi nghĩ rằng hòa bình không thể hiện thực. Bây giờ chúng tôi phải chiến đấu. Chúng tôi cần vũ khí. Chiến đấu. Ngay bây giờ. Đức Đạt Lai Lạt Ma ôm tôi và nói.

"Việc bạo động này...không thể thành công. Bạo động chống lại tôn giáo của chúng ta. Bạo động sẽ không làm thay đổi tình trạng của chúng ta. Hòa bình...mĩm cười...ấm áp...chia sẻ...và giải thích. Việc này có sức mạnh hơn".

Tôi đã nói chuyện trong hai giờ đồng hồ. Bây giờ tôi đã thay đổi nhiều. Bây giờ tôi đã mĩm cười trở lại.

* Vào năm 1989, hội đồng Nobel đã ban tặng ngài giải thưởng Nobel hòa bình cho sự khẳng định bất bạo động của ngài. Ngài đã nhân cơ hội để nhắc nhở thế giới về vấn đề của ngài.

[hiendde]

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Tôi không phải là một người đặc biệt, nhưng tôi tin tưởng giải thưởng là một sự công nhận về giá trị chân thật của lòng vị tha, từ ái, bi mẫn và bất bạo động. Tôi nhận giải thưởng với lòng biết ơn sâu xa nhân danh những người bị đàn áp khắp nơi và cho tất cả những ai đấu tranh cho tự do và hành động cho hòa bình thế giới.

*Ông thầy tu giản dị với tiếng tăm vang lừng khắp thế giới sống hằng ngày với ít hơn mười đô la trong tu viện ở Dharamsala. Số tiền từ giải Nobel làm ngài trở thành một người giàu có. Hành động đầu tiên của ngài là trao tặng tất cả cho từ thiện.

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Tôi muốn làm việc gì đó cho những người trên cùng hành tin này, những người đang đối diện với đói kém.

*Trong thị trấn Dharamsala, người ta thì thầm rằng phương thức đối kháng bất bạo động của Đức Đạt Lai Lạt Ma đã thất bại và cách duy nhất để lôi kéo sự chú ý của quốc tế ngày nay là qua sức mạnh.

Tenzin Geyche Tethong: Một cách cảm xúc hầu hết những người Tây Tạng kể cả tôi muốn thấy sự độc lập của Tây Tạng không gì cả với Trung Cộng. Nhưng từ một quan điểm thực tiển, tôi nghĩ rằng rất khó mà đạt được, tối thiểu là vào lúc này.

*Trong khi những cuộc biểu tình nhỏ khắp thế giới được nghe biết ở địa phương với thiện chí cho Tây Tạng, các cơ quan Trung Cộng kiểm soát thông tin đang hành động theo cách của Trung Cộng. Internet Google và Yahoo đối với hàng triệu người Trung Hoa lệ thuộc vào tin tức mới đây đã đồng ý kiểm duyệt đối với công cụ tìm kiếm ở Hoa Lục nhằm để có thể thâm nhập vào thị trường rộng rãi này "So Long, Dalai Lama: Google Adapts to China".

Tìm kiếm về Đức Đạt Lai Lạt Ma ở trang Yahoo người ta chỉ thấy những kết quả mà nhà cầm quyền Bắc Kinh muốn có, tất cả những đề tài phê phán Đức Đạt Lai Lạt Ma và chính thể của ngài.

[hiendde]

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Sức mạnh của sự thật của phải thông qua cởi mở và qua thông tin, qua, tôi nghĩ là tự do ngôn luận... tự do thông tin. Tôi nghĩ sự cởi mở, không thể kiểm soát tin tức. Đối với họ là nguy hiểm, đối với chúng tôi luôn luôn là lợi ích. Sự phê phán, không phải tất cả những anh chị em người Hoa, mà chỉ là về phía một số anh chị em người Hoa đối diện với những tin tức lừa dối về vấn đề Tây Tạng, những thông tin bóp méo về Đạt Lai Lạt Ma, về phía chúng tôi.

Chúng tôi luôn luôn cởi mở... chân thành... trung thực. Chúng tôi không cần dối trá về bất cứ điều gì, bất cứ tin tức bóp méo nào. Điều gì thật sự xảy ra? Vấn đề của chúng tôi chỉ là vấn đề thế ấy. Chúng tôi không có gì để che dấu!

*Vào năm 1995, Đức Đạt Lai Lạt Ma chọn đồng tử sáu tuổi Gedhun Choekyi Nyima là hậu thân Đức Ban Thiền Lạt Ma thứ mười. Đức Ban Thiền Lạt Ma là nhân vật then chốt trong việc công nhận Đức Đạt Lai Lạt Ma tái sinh sau này.

Gedhun Choekyi Nyima và gia đình đã biến mất ngay trong ngày được công bố. Trung Cộng đã bắt giữ và giam cầm Đức Ban Thiền Lạt Ma mười một, và ngài bây giờ là tù nhân chính trị nhỏ tuổi nhất thế giới.

Nhà đương cục Bắc Kinh thay vì thế, đã chọn cậu bé Gyaincain Norbu làm Ban Thiền Lạt Ma cho họ, bởi vì Ban Thiền Lạt Ma này sẽ công nhận hậu thân của Đức Đạt Lai Lạt Ma sau này.

Những người thuộc trung ương đảng Trung Cộng đã đặt để người làm Ban Thiền Lạt Ma, hoàn toàn áp đặt lên ý chí của người Tây Tạng. Đức Đạt Lai Lạt Ma không cảm thấy gì, ngoài lòng bi mẫn đối với cậu bé, mà Trung Cộng chỉ định làm Ban Thiền Lạt Ma.

Đối với Gedhun Choekyi Nyima, không ai thấy và nghe về vị đồng tử này trong hàng năm. Do bị giam cầm ngài không được học hỏi và rèn luyện trong những năm tháng ấy như những lạt ma trẻ thông thường.

[hiendde]

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Thế giới tự do có một nghĩa vụ đạo đức và cũng vì sự quan tâm của chính chúng tôi rằng Trung Hoa không chỉ đi vào xu thế chủ đạo của cộng đồng thế giới bằng lãnh vực kinh tế, nhưng cũng phải đưa Trung Hoa vào trong xu hướng dân chủ của thế giới.

Bây giờ điều đó vô cùng quan trọng, là điều ông thấy, chính người Trung Hoa cũng muốn. Ngày nay, một đặc trưng giới lãnh đạo hàng đầu, Trung Cộng, sự quan tâm duy nhất của họ là sức mạnh nhân danh ổn định. Hòa bình và ổn định. Hòa bình và ổn định dĩ nhiên là quan trọng, nhưng dưới sự thống trị của đàn áp của Bắc Kinh là không tốt đẹp!

Rick: Ngài biết không, một ý kiến nữa mà tôi rất bối rối để nhận ra, ý ấy là nếu ngài thật sự là một người bất bạo động, ngài sẽ không bao giờ đứng lên chống lại phía bạo động, xấu xa, độc ác, bạo ngược, hung tàn như Khmer Rouge, hay Hitler, hay những sự kiện ở Bosnia-Croatia. Vậy thì ở điểm nào ngài từ bỏ bạo động? Điểm nào ngài chống lại những gì thật sự là xấu ác, nhân danh cho những gì gọi là chính đáng?

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Một cách căn bản, phương pháp bất bạo động là điều tuyệt vời nhất, hay phương pháp thật sự để giải quyết rắc rối. Nhưng do bởi hiểm họa tức thời nào đấy, thì nên tự bảo vệ nhằm để đối phó vấn nạn ấy tuần sau, hay năm sau, nếu bạn chết hôm nay thế thì không ai nhận thức nó cách ấy.

Nên tôi nghĩ như một lượng định để bảo vệ chính mình rồi thì...có thể...khi bạn đề cập... ai đấy sắp giết hại, sắp ngược đãi, thế thì, nếu các hoàn cảnh đề xuất là không có cách nào khác thế thì, tôi nghĩ.. chỉ cố gắng để đánh trả lại. Nhưng chỉ để bảo vệ.

Nên, do vậy, nếu ông nhìn thực tế ngày nay, mọi thứ liên hệ hổ tương, mọi thứ liên kết tương hợp. Nên quan tâm của tôi rất liên hệ với lưu tâm của họ. Lưu tâm của họ về lâu về dài mối quan tâm của tôi cũng liên hệ thật sự. Do thế, sự tàn phá lân bang của bạn, tàn phá cái gọi là kẻ thù của bạn thật sự là tàn phá chính bạn.

[hiendde]

Sự sống còn của chúng ta, tương lai của chúng ta liên kết rất nhiều đến mỗi người khác. Vì thế cho nên, khái niệm chiến tranh tiêu diệt kẻ thù của bạn là một kiễu mẫu xưa cũ... lỗi thời.

*Sẽ có một Đạt Lai Lạt Ma khác nữa chứ? Ngài sẽ đến từ nơi nào đó ở Ấn Độ được lựa chọn theo truyền thống hay ngài được đề xuất và áp đặt bởi chính quyền Trung Cộng vì mục tiêu chính trị.

Tenzin Geyche Tethong: Theo như sự quan tâm của ngài, ngài đã tuyên bố rất rõ rằng, thể chế Đạt Lai Lạt Ma có được tiếp tục hay không hoàn toàn tùy thuộc vào đồng bào Tây Tạng.

*Điều gì sẽ trở thành Đạt Lai Lạt Ma mười bốn? Ngài sẽ về chốn nào vào lúc kết cuộc? Ngài sẽ đi theo cách của những lãnh tụ Phật Giáo xưa kia của Tây Tạng, những người nặc danh còn lại, hay được ghi dấu chỉ trên những nấm mộ đá cổ xưa. Ngài có lẫn tránh chứ?

Đức Đạt Lai Lạt Ma: Như một thầy tu Đạo Phật, nguyện ước thật sự của tôi bây giờ, tôi mong ước được ngơi nghĩ trong một vùng xa xôi như một con thú bị thương.Và tất cả mọi năng lượng...tất cả thời gian tập trung trong sự thực tập tâm linh và sử dụng bộ não của tôi trong cách tối đa trong lãnh vực tâm linh mà không có nhiều dự đoán. Nếu quá nhiều dự đoán, rồi thì đến ngày cuối cùng tôi có thể sẽ hối hận. Nên không có nhiều dự đoán, nhưng dành thêm vài năm nữa.

Cảm ơn nhé!

*Bộ phim này được hiến tặng cho người Tây Tạng để vinh danh cho sự chiến đấu của họ chống lại sự chiếm đóng của Trung Cộng và đến sự hướng dẫn kiên nhẫn của lãnh tụ tâm linh của họ, Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ mười bốn của Tây Tạng.

Nguyện cầu tuệ trí của ngài sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho tất cả chúng ta.


Nguyên tác: 10 Questions For The Dalai Lama.

Tác giả: Đức Đạt Lai Lạt Ma và Rick Ray.

Chuyển ngữ: Tuệ Uyển.