No replies to this topic

[pandarbear]

Trong quan niệm của đạo lão có sự phân chia giữa cái có trước và cái có sau. Cái có trước là thiên đạo, chân đạo cái có sau là nhân đạo, vọng đạo. Theo lý đó thì Bát quái phân ra là Bát quái tiên thiên và bát quái hậu thiên.

Bát quái tiên thiên thì Càn Khôn, Ly Khảm đứng ở 4 phương tứ chính. Hàm ý đạo trời hiện hiện rõ ràng trên dưới trước sau. Lý Khảm trực giao với Càn Khôn thể hiện quan hệ con cái của càn khôn. Vì thế mới nói, Càn Khôn giao phối, Càn bỏ hào dương ở giữa cho Khôn, Khôn nhường một hào âm ở giữa cho Càn để sinh ra quẻ khảm, quẻ ly.

Đối chiếu với tử vi, ta nhận ra quan niệm này rất rõ. Mệnh Di là trục quan hệ giữa Trời Đất, chồng và vợ. Điền Tử là quan hệ trực giao là do ta và vợ ta sinh ra. (1). Theo đó nếu tự cho ta mang tính trời thì di là mang tính đất. Bên trái ta là Khảm, là Điền là phần Âm, bên phải ta là Ly là dương là Tử tức.

Trời đất có trước, rồi sau đó mới sinh ra con người. Người là Ly, vạn vật là KHảm. Đàn ông là Ly, đàn bà là Khảm. Ly ngoài cứng mà trong lại mềm yếu. Khảm ngoài mềm mỏng nhưng ẩn bên trong lại cứng vô cùng. Nên luận về vật cứng đạo khen không có gì cứng bằng nước. Đạo vô vi là đạo hóa mình như nước, ẩn mình, hạ mình thấp như nước để thâu tính thông thiên.

Ở hậu thiên bát quái, Ly Khảm đổi ngôi thay trời đất mà cai quản vạn vật, Càn KHôn thoái lui ẩn vào phần âm của bát quái. Ly KHảm sinh rồi cho nên Chấn mang tượng Dương nam con trưởng, Đoài mang tượng Nữ con gái trưởng. Ly Khảm giao phối thì Ly truyền một hào dương ở dưới cho Khảm sinh ra Chấn là Nam. Khảm truyền một hào âm ở dưới cho Nam sinh Đoài gọi là Nữ.

(còn tiếp)